Η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, μακριά από μια «στιγμιαία κρίση», εξελίσσεται σε ένα γεωπολιτικό γεγονός-σταθμό, με σεισμικές επιπτώσεις σε ολόκληρη την αρχιτεκτονική ισχύος του πλανήτη
Η πρόσφατη επίθεση-αστραπή του Ισραήλ στο Ιράν – στηριγμένη στο κλασικό δόγμα «σοκ και δέος» των ΗΠΑ – δεν πέτυχε τον στόχο της.
Παρά την αρχική επίδειξη τεχνολογικής και στρατηγικής υπεροχής, το Ιράν απάντησε μέσα σε ώρες, αποκαθιστώντας τα κρίσιμα συστήματα επικοινωνίας και ξεκινώντας αντίποινα χειρουργικής ακρίβειας.
Η κατάρρευση του μύθου της αήττητης ισραηλινής ισχύος
Ολόκληροι πυλώνες του ισραηλινού κράτους έχουν πληγεί: από την μονάδα παραγωγής πυραύλων και drones Rafael στην Haifa, έως το μοναδικό διυλιστήριο πετρελαίου της χώρας.
Για δεκαετίες, το Ισραήλ είχε χτίσει έναν μύθο: πως είναι ανίκητο, αλώβητο, ικανό να πλήττει οποιονδήποτε, οπουδήποτε, χωρίς συνέπειες.
Αυτή η ψευδαίσθηση μόλις τελείωσε.
Η επίθεση του Ιράν δεν είχε μόνο στρατιωτικό ή τεχνικό βάρος – είχε βαθύ ψυχολογικό αντίκτυπο.
Για πρώτη φορά από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, πολίτες έζησαν το αίσθημα της ευάλωτης καθημερινότητας.
Ενεργειακά δίκτυα και κρίσιμες υποδομές επλήγησαν, αεροδρόμια και λιμάνια διαλύθηκαν.
Το γεγονός πως το Ισραήλ έχει μόνο ένα διυλιστήριο, ένα κύριο αεροδρόμιο και ελάχιστες πύλες εισαγωγής είναι πλέον στρατηγικό μειονέκτημα.
Στον μουσουλμανικό κόσμο, από τη Βαγδάτη μέχρι το Καράτσι, ο απόηχος ήταν πανηγυρικός: ο φόβος έσπασε.
Το σύστημα που για δεκαετίες βασιζόταν στην ασύμμετρη τρομοκράτηση αμάχων – μέσω υπεροπλίας – βρέθηκε να δέχεται στρατιωτική απάντηση ισοδύναμη.
Η ιδέα της απόλυτης στρατιωτικής υπεροχής του Ισραήλ δέχθηκε ισχυρότατο πλήγμα – και με αυτήν, το αφήγημα περί του «απόλυτου αποτρεπτικού παράγοντα» στην ευρύτερη Δυτική Ασία.
Ταυτόχρονα, η Τεχεράνη δεν επέλεξε την άμεση κλιμάκωση.
Οι Ιρανοί επιτελείς ακολουθούν στρατηγική υπομονής και επανεκτίμησης, θέτοντας επί τάπητος – με κάθε νέα απάντηση – μια σαφή προειδοποίηση:
Το Ιράν δεν θα υποκύψει, εξηγεί ο γεωπολιτικός αναλυτής Pepe Escobar.
Οι ΗΠΑ στην παγίδα του ιδίου τους του δόγματος
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, εγκλωβισμένος μεταξύ της ισραηλινο-κεντρικής στρατηγικής και της βαθιά διχασμένης εσωτερικής κοινής γνώμης, φαίνεται να έχει απολέσει την πολιτική πρωτοβουλία.
Η εμπλοκή των ΗΠΑ σε δύο παράλληλες συγκρούσεις – μέσω Ουκρανίας και Ισραήλ – αναδεικνύει έναν κόσμο που βυθίζεται σε μια ολοένα και λιγότερο ελέγξιμη μορφή του ολοκληρωτικού πολέμου..
Η δήλωση-ομολογία του Trump ότι γνώριζε εκ των προτέρων για την επίθεση του Ισραήλ, δεν ήταν απλώς επικοινωνιακή αστοχία.
Ήταν παραδοχή συνενοχής.
Το Ιράν ως ακρογωνιαίος λίθος του Παγκόσμιου Νότου
Πίσω από τις ρουκέτες και τους βομβαρδισμούς, η πραγματική μάχη είναι πιο βαθιά: είναι η μάχη για τη νέα τάξη του κόσμου.
Το Ιράν, μαζί με τη Ρωσία και την Κίνα – οι τρεις κεντρικοί πυλώνες των BRICS – βρίσκονται στο επίκεντρο μιας γεωοικονομικής και γεωστρατηγικής επίθεσης από την Δύση.
Ο στόχος δεν είναι ο «πυρηνικός φάκελος» του Ιράν.
Είναι η αλλαγή καθεστώτος.
Ο διαμελισμός του Ιράν θα εξασφάλιζε στον αποδυναμωμένο αμερικανικό ιμπεριαλισμό πρόσβαση σε ενεργειακά αποθέματα, σπάνιες γαίες και έναν κρίσιμο γεωστρατηγικό διάδρομο – κλείνοντας έτσι το δρόμο για την ολοκλήρωση της Ευρασιατικής ολοκλήρωσης που προωθούν τα BRICS.
Το Ιράν δεν πρέπει να πέσει – και δεν θα πέσει
Το μήνυμα είναι σαφές και απηχεί από τη Νιγηρία ως το Βιετνάμ: η πτώση του Ιράν ισοδυναμεί με γεωπολιτική αυτοκτονία για τον Παγκόσμιο Νότο.
Η ισλαμική δημοκρατία του Ιράν επιτελεί ιστορικά τον ρόλο του φύλακα ισορροπίας στη Δυτική Ασία – ρόλο που σήμερα επαναδιεκδικεί με σθένος, αποφασιστικότητα και – το σημαντικότερο – με στρατηγική αυτογνωσία.
Η πρόταση του Ιράν για κοινό πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας με τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα, αν είχε γίνει δεκτή, θα είχε αποφύγει τη σημερινή σύγκρουση.
Όμως η επιλογή της σύγκρουσης ήταν πολιτική – όχι αναπόφευκτη.
BRICS: Από δηλώσεις σε δράση
Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει πλέον η συμμαχία BRICS δεν είναι μόνο εξωτερική.
Είναι υπαρξιακή.
Θα συνεχίσει να λειτουργεί ως μια ευγενικά διατυπωμένη «λέσχη» ή θα μεταμορφωθεί σε έναν αδιαπραγμάτευτο, γεωπολιτικό βραχίονα αντίστασης στην παρακμάζουσα, αλλά ακόμη επικίνδυνη, Δύση;
Αυτό θα κριθεί στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής του Ιουλίου 2025 στο Ρίο ντε Ζανέιρο.
Για πρώτη φορά, η ιστορία μπορεί να καλέσει τους BRICS όχι να προτείνουν, αλλά να πράξουν, επισημαίνει ο Escobar απηχώντας τη βούληση των χωρών BRICS να δράσουν για να κρατήσουν ανέπαφη την πρώτη γραμμή άμυνας απέναντι στον μονοπολικό κόσμο που αντεπιτίθεται.
BRICS και νέος ιστορικός άξονας
Η σύγκρουση Ιράν–Ισραήλ δεν είναι αποκομμένο γεγονός.
Είναι το πιο πρόσφατο επεισόδιο στο μεγάλο γεωπολιτικό μέτωπο της μετάβασης από τον μονοπολικό κόσμο (υπό την ηγεσία ΗΠΑ–ΝΑΤΟ) σε ένα νέο, πολυπολικό σύστημα.
Η Μεγάλη Σκακιέρα έχει πλέον τρεις βασικούς πυλώνες αντιπαράθεσης:
• Ρωσία: Στη μάχη με το ΝΑΤΟ μέσω Ουκρανίας.
• Ιράν: Στην άμεση αντιπαράθεση με το Ισραήλ και, εμμέσως, τις ΗΠΑ.
• Κίνα: Οικονομικός πυλώνας και γεωστρατηγικός στόχος των ΗΠΑ στον Ειρηνικό και στην Ευρασία.
Αυτές οι τρεις δυνάμεις είναι η καρδιά των BRICS, της μόνης σήμερα υπερεθνικής συμμαχίας με προοπτική να συγκροτήσει έναν αυτόνομο πόλο ισχύος απέναντι στη Δύση.
Η συμμαχία αυτή δεν μπορεί πια να περιορίζεται σε δηλώσεις, φόρουμ και ευγενικές χειραψίες.
Η εποχή απαιτεί συγκεκριμένες πράξεις αποτροπής και αντίστασης: από την άμυνα στον κυβερνοχώρο μέχρι τη συντονισμένη διαχείριση κρίσεων ενέργειας και υποδομών.
Η κοιλάδα των χιμαιρών καίγεται
Το Ισραήλ – πυρήνας ενός συστήματος που όλο και περισσότερο θυμίζει καθεστώς απελπισμένης απανθρωπιάς – ενδέχεται να ανοίξει τη «λύση Βηρυτού» για την Τεχεράνη: τυφλή καταστροφή αστικών κέντρων.
Όμως πλέον, υπάρχει κόστος.
Υπάρχουν συνέπειες.
Δεν υπάρχουν πλέον εύκολες νίκες για την Αυτοκρατορία του Χάους.
Το Ιράν, παρά τις απώλειες και τον πόνο, δεν κατέρρευσε.
Αντιθέτως: επέδειξε ότι μπορεί να σταθεί, να αντεπιτεθεί, να καθοδηγήσει.
Και αυτό, το ξέρουν καλά στη Μόσχα, στο Πεκίνο και στο Σάο Πάολο: Το Ιράν δεν είναι μόνο του.
Η εποχή του μονοπολικού κόσμου τελείωσε μέσα στον καπνό της Haifa.
Και αυτό που γεννιέται, είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο από την απλή «εκδίκηση» ενός κράτους.
Είναι το κύκνειο άσμα μιας αποικιοκρατικής παγκόσμιας τάξης. Και ο πρόλογος ενός πολυπολικού αύριο.
www.bankingnews.gr
Παρά την αρχική επίδειξη τεχνολογικής και στρατηγικής υπεροχής, το Ιράν απάντησε μέσα σε ώρες, αποκαθιστώντας τα κρίσιμα συστήματα επικοινωνίας και ξεκινώντας αντίποινα χειρουργικής ακρίβειας.
Η κατάρρευση του μύθου της αήττητης ισραηλινής ισχύος
Ολόκληροι πυλώνες του ισραηλινού κράτους έχουν πληγεί: από την μονάδα παραγωγής πυραύλων και drones Rafael στην Haifa, έως το μοναδικό διυλιστήριο πετρελαίου της χώρας.
Για δεκαετίες, το Ισραήλ είχε χτίσει έναν μύθο: πως είναι ανίκητο, αλώβητο, ικανό να πλήττει οποιονδήποτε, οπουδήποτε, χωρίς συνέπειες.
Αυτή η ψευδαίσθηση μόλις τελείωσε.
Η επίθεση του Ιράν δεν είχε μόνο στρατιωτικό ή τεχνικό βάρος – είχε βαθύ ψυχολογικό αντίκτυπο.
Για πρώτη φορά από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, πολίτες έζησαν το αίσθημα της ευάλωτης καθημερινότητας.
Ενεργειακά δίκτυα και κρίσιμες υποδομές επλήγησαν, αεροδρόμια και λιμάνια διαλύθηκαν.
Το γεγονός πως το Ισραήλ έχει μόνο ένα διυλιστήριο, ένα κύριο αεροδρόμιο και ελάχιστες πύλες εισαγωγής είναι πλέον στρατηγικό μειονέκτημα.
Στον μουσουλμανικό κόσμο, από τη Βαγδάτη μέχρι το Καράτσι, ο απόηχος ήταν πανηγυρικός: ο φόβος έσπασε.
Το σύστημα που για δεκαετίες βασιζόταν στην ασύμμετρη τρομοκράτηση αμάχων – μέσω υπεροπλίας – βρέθηκε να δέχεται στρατιωτική απάντηση ισοδύναμη.
Η ιδέα της απόλυτης στρατιωτικής υπεροχής του Ισραήλ δέχθηκε ισχυρότατο πλήγμα – και με αυτήν, το αφήγημα περί του «απόλυτου αποτρεπτικού παράγοντα» στην ευρύτερη Δυτική Ασία.
Ταυτόχρονα, η Τεχεράνη δεν επέλεξε την άμεση κλιμάκωση.
Οι Ιρανοί επιτελείς ακολουθούν στρατηγική υπομονής και επανεκτίμησης, θέτοντας επί τάπητος – με κάθε νέα απάντηση – μια σαφή προειδοποίηση:
Το Ιράν δεν θα υποκύψει, εξηγεί ο γεωπολιτικός αναλυτής Pepe Escobar.
Οι ΗΠΑ στην παγίδα του ιδίου τους του δόγματος
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, εγκλωβισμένος μεταξύ της ισραηλινο-κεντρικής στρατηγικής και της βαθιά διχασμένης εσωτερικής κοινής γνώμης, φαίνεται να έχει απολέσει την πολιτική πρωτοβουλία.
Η εμπλοκή των ΗΠΑ σε δύο παράλληλες συγκρούσεις – μέσω Ουκρανίας και Ισραήλ – αναδεικνύει έναν κόσμο που βυθίζεται σε μια ολοένα και λιγότερο ελέγξιμη μορφή του ολοκληρωτικού πολέμου..
Η δήλωση-ομολογία του Trump ότι γνώριζε εκ των προτέρων για την επίθεση του Ισραήλ, δεν ήταν απλώς επικοινωνιακή αστοχία.
Ήταν παραδοχή συνενοχής.
Το Ιράν ως ακρογωνιαίος λίθος του Παγκόσμιου Νότου
Πίσω από τις ρουκέτες και τους βομβαρδισμούς, η πραγματική μάχη είναι πιο βαθιά: είναι η μάχη για τη νέα τάξη του κόσμου.
Το Ιράν, μαζί με τη Ρωσία και την Κίνα – οι τρεις κεντρικοί πυλώνες των BRICS – βρίσκονται στο επίκεντρο μιας γεωοικονομικής και γεωστρατηγικής επίθεσης από την Δύση.
Ο στόχος δεν είναι ο «πυρηνικός φάκελος» του Ιράν.
Είναι η αλλαγή καθεστώτος.
Ο διαμελισμός του Ιράν θα εξασφάλιζε στον αποδυναμωμένο αμερικανικό ιμπεριαλισμό πρόσβαση σε ενεργειακά αποθέματα, σπάνιες γαίες και έναν κρίσιμο γεωστρατηγικό διάδρομο – κλείνοντας έτσι το δρόμο για την ολοκλήρωση της Ευρασιατικής ολοκλήρωσης που προωθούν τα BRICS.
Το Ιράν δεν πρέπει να πέσει – και δεν θα πέσει
Το μήνυμα είναι σαφές και απηχεί από τη Νιγηρία ως το Βιετνάμ: η πτώση του Ιράν ισοδυναμεί με γεωπολιτική αυτοκτονία για τον Παγκόσμιο Νότο.
Η ισλαμική δημοκρατία του Ιράν επιτελεί ιστορικά τον ρόλο του φύλακα ισορροπίας στη Δυτική Ασία – ρόλο που σήμερα επαναδιεκδικεί με σθένος, αποφασιστικότητα και – το σημαντικότερο – με στρατηγική αυτογνωσία.
Η πρόταση του Ιράν για κοινό πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας με τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα, αν είχε γίνει δεκτή, θα είχε αποφύγει τη σημερινή σύγκρουση.
Όμως η επιλογή της σύγκρουσης ήταν πολιτική – όχι αναπόφευκτη.
BRICS: Από δηλώσεις σε δράση
Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει πλέον η συμμαχία BRICS δεν είναι μόνο εξωτερική.
Είναι υπαρξιακή.
Θα συνεχίσει να λειτουργεί ως μια ευγενικά διατυπωμένη «λέσχη» ή θα μεταμορφωθεί σε έναν αδιαπραγμάτευτο, γεωπολιτικό βραχίονα αντίστασης στην παρακμάζουσα, αλλά ακόμη επικίνδυνη, Δύση;
Αυτό θα κριθεί στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής του Ιουλίου 2025 στο Ρίο ντε Ζανέιρο.
Για πρώτη φορά, η ιστορία μπορεί να καλέσει τους BRICS όχι να προτείνουν, αλλά να πράξουν, επισημαίνει ο Escobar απηχώντας τη βούληση των χωρών BRICS να δράσουν για να κρατήσουν ανέπαφη την πρώτη γραμμή άμυνας απέναντι στον μονοπολικό κόσμο που αντεπιτίθεται.
BRICS και νέος ιστορικός άξονας
Η σύγκρουση Ιράν–Ισραήλ δεν είναι αποκομμένο γεγονός.
Είναι το πιο πρόσφατο επεισόδιο στο μεγάλο γεωπολιτικό μέτωπο της μετάβασης από τον μονοπολικό κόσμο (υπό την ηγεσία ΗΠΑ–ΝΑΤΟ) σε ένα νέο, πολυπολικό σύστημα.
Η Μεγάλη Σκακιέρα έχει πλέον τρεις βασικούς πυλώνες αντιπαράθεσης:
• Ρωσία: Στη μάχη με το ΝΑΤΟ μέσω Ουκρανίας.
• Ιράν: Στην άμεση αντιπαράθεση με το Ισραήλ και, εμμέσως, τις ΗΠΑ.
• Κίνα: Οικονομικός πυλώνας και γεωστρατηγικός στόχος των ΗΠΑ στον Ειρηνικό και στην Ευρασία.
Αυτές οι τρεις δυνάμεις είναι η καρδιά των BRICS, της μόνης σήμερα υπερεθνικής συμμαχίας με προοπτική να συγκροτήσει έναν αυτόνομο πόλο ισχύος απέναντι στη Δύση.
Η συμμαχία αυτή δεν μπορεί πια να περιορίζεται σε δηλώσεις, φόρουμ και ευγενικές χειραψίες.
Η εποχή απαιτεί συγκεκριμένες πράξεις αποτροπής και αντίστασης: από την άμυνα στον κυβερνοχώρο μέχρι τη συντονισμένη διαχείριση κρίσεων ενέργειας και υποδομών.
Η κοιλάδα των χιμαιρών καίγεται
Το Ισραήλ – πυρήνας ενός συστήματος που όλο και περισσότερο θυμίζει καθεστώς απελπισμένης απανθρωπιάς – ενδέχεται να ανοίξει τη «λύση Βηρυτού» για την Τεχεράνη: τυφλή καταστροφή αστικών κέντρων.
Όμως πλέον, υπάρχει κόστος.
Υπάρχουν συνέπειες.
Δεν υπάρχουν πλέον εύκολες νίκες για την Αυτοκρατορία του Χάους.
Το Ιράν, παρά τις απώλειες και τον πόνο, δεν κατέρρευσε.
Αντιθέτως: επέδειξε ότι μπορεί να σταθεί, να αντεπιτεθεί, να καθοδηγήσει.
Και αυτό, το ξέρουν καλά στη Μόσχα, στο Πεκίνο και στο Σάο Πάολο: Το Ιράν δεν είναι μόνο του.
Η εποχή του μονοπολικού κόσμου τελείωσε μέσα στον καπνό της Haifa.
Και αυτό που γεννιέται, είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο από την απλή «εκδίκηση» ενός κράτους.
Είναι το κύκνειο άσμα μιας αποικιοκρατικής παγκόσμιας τάξης. Και ο πρόλογος ενός πολυπολικού αύριο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών