Ένα είναι σίγουρο: ο 21ος αιώνας μας δίνει τη δυνατότητα όχι μόνο να μελετήσουμε την κληρονομιά του Λεονάρντο, αλλά και —κυριολεκτικά— να την αποκρυπτογραφήσουμε.
Για πρώτη φορά στην ιστορία, οι επιστήμονες κατάφεραν να αποκρυπτογραφήσουν γενετικά θραύσματα που ενδέχεται να ανήκαν στον Λεονάρντο ντα Βίντσι.
Ερευνητές από τον Σύνδεσμο Κληρονομιάς Λεονάρντο ντα Βίντσι (Vinci), στο πλαίσιο του φιλόδοξου ερευνητικού προγράμματος «Το DNA του Λεονάρντο», εντόπισαν μια γενετική σύνδεση μεταξύ 15 εν ζωή ανδρών και των προγόνων του Λεονάρντο από την πατρική του γραμμή.
Η ανακάλυψη αυτή κατέστη δυνατή χάρη σε γενεαλογική ανάλυση που βασίστηκε σε δεδομένα που συλλέχθηκαν επί περισσότερες από τρεις δεκαετίες.
Η ανάλυση εστιάζει στο χρωμόσωμα Υ, το οποίο μεταβιβάζεται σχεδόν αμετάβλητο από πατέρα σε γιο.
Μέσω των διαδοχικών αλληλουχιών του, οι επιστήμονες μπορούν να εκτιμήσουν ποια γενετικά χαρακτηριστικά έφερε ο Λεονάρντο πριν από 500 και πλέον χρόνια.
Αυτή η γνώση ανοίγει νέες επιστημονικές προοπτικές: καθίσταται πλέον εφικτός ο εντοπισμός ιχνών του DNA του σε χειρόγραφα, έγγραφα ή άλλα ιστορικά αντικείμενα.
Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να προσφέρει ενδείξεις για τη βιολογική βάση της ιδιοφυΐας του, καθώς και πληροφορίες για την υγεία και τις αιτίες θανάτου του.
Η ερευνητική ομάδα ανασυνέθεσε το γενεαλογικό του δέντρο μέχρι το έτος 1331. Η γενεαλογική αυτή καταγραφή περιλαμβάνει 21 γενιές και περισσότερα από 400 άτομα.
Μεταξύ των σημαντικότερων ευρημάτων ήταν η ανακάλυψη ότι ο παππούς του Λεονάρντο, Αντόνιο, δεν ήταν αγρότης όπως πίστευαν μέχρι σήμερα, αλλά εμπορευόταν αγαθά μεταξύ Καταλονίας και Μαρόκου.
Ο πατέρας του, Σερ Πιέρο, εργαζόταν ως συμβολαιογράφος για τον Φλωρεντινό τραπεζίτη Βάνι. Νέα έγγραφα αποκαλύπτουν πως η μητέρα του, η Κατερίνα, πιθανότατα δεν ήταν απλώς υπηρέτρια, αλλά σκλάβα στο ίδιο σπίτι.
Αυτό εξηγεί και το γεγονός ότι ο Λεονάρντο γεννήθηκε εκτός γάμου, καθώς ο γάμος με σκλάβα ήταν κοινωνικά και νομικά αδύνατος για έναν συμβολαιογράφο της εποχής.
Το πιο αξιοσημείωτο εύρημα ήταν ο εντοπισμός ενός κοινού χρωμοσώματος Υ σε έξι από τους 15 εν ζωή απογόνους της οικογένειας ντα Βίντσι. Το χρωμόσωμα αυτό, που περνά αλώβητο από γενιά σε γενιά, μπορεί να χρησιμεύσει ως γενετικό «κλειδί» για την ταυτοποίηση του DNA του ίδιου του Λεονάρντο.
Παρότι ο ακριβής τόπος ταφής του στη Γαλλία έχει χαθεί από το 1807, όταν κατεδαφίστηκε το μοναστήρι στο Αμπουάζ, υπάρχει πλέον η πιθανότητα να βρεθούν ίχνη του DNA του σε προσωπικά του αντικείμενα — όπως σημειώσεις ή δακτυλικά αποτυπώματα σε χειρόγραφα.
Φιλοδοξία
Ο Jesse Ausubel από το Πανεπιστήμιο Rockefeller, επικεφαλής του προγράμματος, υπογράμμισε τη σημασία της προσπάθειας αυτής:
«Βρισκόμαστε στο κατώφλι της πιο φιλόδοξης ανακατασκευής γενετικού προφίλ στην ιστορία.
Πρόκειται για μια ευκαιρία να κατανοήσουμε καλύτερα τις βιολογικές πτυχές των σπουδαίων μυαλών του παρελθόντος.»
Η ερευνητική ομάδα προχώρησε και σε αρχαιολογικές ανασκαφές στην οικογενειακή κρύπτη των Ντα Βίντσι, όπου εντόπισε τα οστά ενός άγνωστου άνδρα. Η σύγκριση του DNA των οστών με τα δείγματα των συγχρόνων απογόνων μπορεί να οδηγήσει στην ταυτοποίησή του — ίσως πρόκειται για έναν από τους ετεροθαλείς αδελφούς του Λεονάρντο.
Μέρος του έργου αποκάλυψε επίσης ένα άγνωστο έως τώρα σχέδιο με κάρβουνο του Λεονάρντο, που απεικονίζει ένα φανταστικό πλάσμα: τον «δράκο μονόκερο». Το έργο αυτό ενισχύει την εικόνα του Ντα Βίντσι όχι μόνο ως καλλιτέχνη, αλλά και ως φιλόσοφου, οραματιστή και εφευρέτη — ενός ανθρώπου που κινείτο ανάμεσα στη λογική και τη φαντασία.
Η ομάδα τονίζει πως ο Λεονάρντο δεν ήταν μόνο ο δημιουργός της Μόνα Λίζα. Αν καταστεί εφικτή η πλήρης γενετική του ανασύσταση, δεν θα πρόκειται απλώς για ένα επιστημονικό επίτευγμα, αλλά για μια ιστορική ευκαιρία να εξετάσουμε τη βιολογική βάση της ιδιοφυΐας του.
Ποια γονίδια ευθύνονται για τις μοναδικές του ικανότητες; Συνδέονται με την αμφιδεξιότητά του, πιθανή στραβισμό, ή την παρορμητική του σκέψη;
Οι απαντήσεις παραμένουν ανοιχτές. Όμως ένα είναι σίγουρο: ο 21ος αιώνας μας δίνει τη δυνατότητα όχι μόνο να μελετήσουμε την κληρονομιά του Λεονάρντο, αλλά και —κυριολεκτικά— να την αποκρυπτογραφήσουμε.
www.bankingnews.gr
Ερευνητές από τον Σύνδεσμο Κληρονομιάς Λεονάρντο ντα Βίντσι (Vinci), στο πλαίσιο του φιλόδοξου ερευνητικού προγράμματος «Το DNA του Λεονάρντο», εντόπισαν μια γενετική σύνδεση μεταξύ 15 εν ζωή ανδρών και των προγόνων του Λεονάρντο από την πατρική του γραμμή.
Η ανακάλυψη αυτή κατέστη δυνατή χάρη σε γενεαλογική ανάλυση που βασίστηκε σε δεδομένα που συλλέχθηκαν επί περισσότερες από τρεις δεκαετίες.
Η ανάλυση εστιάζει στο χρωμόσωμα Υ, το οποίο μεταβιβάζεται σχεδόν αμετάβλητο από πατέρα σε γιο.
Μέσω των διαδοχικών αλληλουχιών του, οι επιστήμονες μπορούν να εκτιμήσουν ποια γενετικά χαρακτηριστικά έφερε ο Λεονάρντο πριν από 500 και πλέον χρόνια.
Αυτή η γνώση ανοίγει νέες επιστημονικές προοπτικές: καθίσταται πλέον εφικτός ο εντοπισμός ιχνών του DNA του σε χειρόγραφα, έγγραφα ή άλλα ιστορικά αντικείμενα.
Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να προσφέρει ενδείξεις για τη βιολογική βάση της ιδιοφυΐας του, καθώς και πληροφορίες για την υγεία και τις αιτίες θανάτου του.
Η ερευνητική ομάδα ανασυνέθεσε το γενεαλογικό του δέντρο μέχρι το έτος 1331. Η γενεαλογική αυτή καταγραφή περιλαμβάνει 21 γενιές και περισσότερα από 400 άτομα.
Μεταξύ των σημαντικότερων ευρημάτων ήταν η ανακάλυψη ότι ο παππούς του Λεονάρντο, Αντόνιο, δεν ήταν αγρότης όπως πίστευαν μέχρι σήμερα, αλλά εμπορευόταν αγαθά μεταξύ Καταλονίας και Μαρόκου.
Ο πατέρας του, Σερ Πιέρο, εργαζόταν ως συμβολαιογράφος για τον Φλωρεντινό τραπεζίτη Βάνι. Νέα έγγραφα αποκαλύπτουν πως η μητέρα του, η Κατερίνα, πιθανότατα δεν ήταν απλώς υπηρέτρια, αλλά σκλάβα στο ίδιο σπίτι.
Αυτό εξηγεί και το γεγονός ότι ο Λεονάρντο γεννήθηκε εκτός γάμου, καθώς ο γάμος με σκλάβα ήταν κοινωνικά και νομικά αδύνατος για έναν συμβολαιογράφο της εποχής.
Το πιο αξιοσημείωτο εύρημα ήταν ο εντοπισμός ενός κοινού χρωμοσώματος Υ σε έξι από τους 15 εν ζωή απογόνους της οικογένειας ντα Βίντσι. Το χρωμόσωμα αυτό, που περνά αλώβητο από γενιά σε γενιά, μπορεί να χρησιμεύσει ως γενετικό «κλειδί» για την ταυτοποίηση του DNA του ίδιου του Λεονάρντο.
Παρότι ο ακριβής τόπος ταφής του στη Γαλλία έχει χαθεί από το 1807, όταν κατεδαφίστηκε το μοναστήρι στο Αμπουάζ, υπάρχει πλέον η πιθανότητα να βρεθούν ίχνη του DNA του σε προσωπικά του αντικείμενα — όπως σημειώσεις ή δακτυλικά αποτυπώματα σε χειρόγραφα.
Φιλοδοξία
Ο Jesse Ausubel από το Πανεπιστήμιο Rockefeller, επικεφαλής του προγράμματος, υπογράμμισε τη σημασία της προσπάθειας αυτής:
«Βρισκόμαστε στο κατώφλι της πιο φιλόδοξης ανακατασκευής γενετικού προφίλ στην ιστορία.
Πρόκειται για μια ευκαιρία να κατανοήσουμε καλύτερα τις βιολογικές πτυχές των σπουδαίων μυαλών του παρελθόντος.»
Η ερευνητική ομάδα προχώρησε και σε αρχαιολογικές ανασκαφές στην οικογενειακή κρύπτη των Ντα Βίντσι, όπου εντόπισε τα οστά ενός άγνωστου άνδρα. Η σύγκριση του DNA των οστών με τα δείγματα των συγχρόνων απογόνων μπορεί να οδηγήσει στην ταυτοποίησή του — ίσως πρόκειται για έναν από τους ετεροθαλείς αδελφούς του Λεονάρντο.
Μέρος του έργου αποκάλυψε επίσης ένα άγνωστο έως τώρα σχέδιο με κάρβουνο του Λεονάρντο, που απεικονίζει ένα φανταστικό πλάσμα: τον «δράκο μονόκερο». Το έργο αυτό ενισχύει την εικόνα του Ντα Βίντσι όχι μόνο ως καλλιτέχνη, αλλά και ως φιλόσοφου, οραματιστή και εφευρέτη — ενός ανθρώπου που κινείτο ανάμεσα στη λογική και τη φαντασία.
Η ομάδα τονίζει πως ο Λεονάρντο δεν ήταν μόνο ο δημιουργός της Μόνα Λίζα. Αν καταστεί εφικτή η πλήρης γενετική του ανασύσταση, δεν θα πρόκειται απλώς για ένα επιστημονικό επίτευγμα, αλλά για μια ιστορική ευκαιρία να εξετάσουμε τη βιολογική βάση της ιδιοφυΐας του.
Ποια γονίδια ευθύνονται για τις μοναδικές του ικανότητες; Συνδέονται με την αμφιδεξιότητά του, πιθανή στραβισμό, ή την παρορμητική του σκέψη;
Οι απαντήσεις παραμένουν ανοιχτές. Όμως ένα είναι σίγουρο: ο 21ος αιώνας μας δίνει τη δυνατότητα όχι μόνο να μελετήσουμε την κληρονομιά του Λεονάρντο, αλλά και —κυριολεκτικά— να την αποκρυπτογραφήσουμε.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών