Τα Στενά του Ορμούζ είναι ένα ιδιαίτερα στρατηγικό σημείο, από το οποίο διέρχεται περίπου το 20% της παγκόσμιας ημερήσιας κατανάλωσης πετρελαίου, δηλαδή περίπου 18 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
Αναζωπυρώνονται οι γεωπολιτικές εντάσεις στον Περσικό Κόλπο, καθώς το Ιράν αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, σε περίπτωση που οι εχθροί του θέσουν σε κίνδυνο τα ζωτικά του συμφέροντα.
Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα στρατηγικό σημείο, από το οποίο διέρχεται περίπου το 20% της παγκόσμιας ημερήσιας κατανάλωσης πετρελαίου, δηλαδή περίπου 18 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
Την απειλή διατύπωσε ο Behnam Saadi, μέλος του προεδρείου της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας του ιρανικού Κοινοβουλίου, τονίζοντας ότι «το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ είναι μία από τις επιλογές που διαθέτει το Ιράν για να απαντήσει στους εχθρούς του, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο».
Ωστόσο, σε μια πιο μετριοπαθή προσέγγιση, ο βουλευτής Ali Yazdihah διευκρίνισε ότι η Τεχεράνη δεν σκοπεύει να διακόψει τη ναυσιπλοΐα στο Στενό και στον Περσικό Κόλπο, εκτός και αν τεθούν σε κίνδυνο τα θεμελιώδη εθνικά της συμφέροντα.
«Εάν οι ΗΠΑ εμπλακούν επίσημα και επιχειρησιακά στον πόλεμο υπέρ των Σιωνιστών (Ισραήλ), τότε το Ιράν έχει το νόμιμο δικαίωμα να ασκήσει πίεση στην Ουάσινγκτον και τη Δύση διαταράσσοντας την απρόσκοπτη διακίνηση πετρελαίου», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι το Ιράν, μέχρι στιγμής, έχει αποφύγει να κλείσει τα Στενά, αναγνωρίζοντας πως όλα τα κράτη της περιοχής, αλλά και πολλές χώρες παγκοσμίως, επωφελούνται από το ελεύθερο πέρασμα της ναυτιλίας.
Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι «οι εχθροί του Ιράν γνωρίζουν πολύ καλά πως διαθέτουμε δεκάδες τρόπους να καταστήσουμε τα Στενά του Ορμούζ μη ασφαλή – και αυτό είναι εφικτό για εμάς».
Οι δηλώσεις αυτές έρχονται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία, καθώς η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία το ενδεχόμενο άμεσης εμπλοκής των Ηνωμένων Πολιτειών σε ενδεχόμενη ισραηλινή επίθεση κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν – σενάριο που ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, αφήνει ανοικτό, ενισχύοντας το κλίμα αβεβαιότητας.
Η στρατηγική σημασία των Στενών του Ορμούζ είναι τεράστια, καθώς από αυτά διέρχεται το πετρέλαιο των μεγαλύτερων παραγωγών της περιοχής, όπως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ιράκ και το Κουβέιτ.
Στο στενότερο σημείο τους, τα Στενά έχουν πλάτος μόλις 33 χιλιόμετρα, καθιστώντας τα ιδιαίτερα ευάλωτα σε γεωπολιτικές κρίσεις και στρατιωτικές προκλήσεις.
Καθώς το Ιράν προειδοποιεί για τα αντίποινα που θα μπορούσε να λάβει, ναυτιλιακές πηγές αναφέρουν ήδη αυξημένη αποφυγή των ιρανικών υδάτων από εμπορικά πλοία, γεγονός που επιτείνει την ένταση και τις ανησυχίες για τη σταθερότητα των ενεργειακών ροών στην παγκόσμια αγορά.
Goldman, Morgan Stanley, Yardeni προειδοποιούν...
Ο πλανήτης κάθεται πάνω σε μια πυριτιδαποθήκη και οι χρηματοοικονομικές αγορές το γνωρίζουν.
Η τιμή του πετρελαίου «φλερτάρει» με εκρηκτική άνοδο, καθώς η γεωπολιτική ένταση στη Μέση Ανατολή οδηγεί στην απόλυτη ανασφάλεια, εν μέσω απειλών για στρατιωτικό αποκλεισμό των Στενών του Ορμούζ από το Ιράν.
Ο Ed Yardeni, ένας από τους πιο σεβαστούς αναλυτές της Wall Street, ρίχνει τη «βόμβα»:
«Αν το Ιράν κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, η τιμή του πετρελαίου μπορεί να εκτοξευθεί σε επίπεδα που θα προκαλέσουν παγκόσμια ύφεση και πληθωριστική έκρηξη!»
Το γεωπολιτικό premium, δηλαδή το επιπλέον κόστος που ενσωματώνει η αγορά λόγω του γεωπολιτικού ρίσκου, έχει φτάσει ήδη στα 10 δολάρια/βαρέλι, σύμφωνα με την Christyan Malek της JPMorgan.
Αυτό μεταφράζεται σε πιθανότητα 17% για το χειρότερο δυνατό σενάριο: πλήρης διακοπή των ιρανικών εξαγωγών και εκθετική αντίδραση της αγοράς.
Η BNP Paribas βλέπει τιμές έως και 140 δολάρια/βαρέλι σε περίπτωση πολεμικής σύγκρουσης Ισραήλ-Ιράν, με τις συνέπειες να χτυπούν και το φυσικό αέριο λόγω πιθανής διακοπής της παραγωγής από το κοίτασμα Leviathan στο Ισραήλ.
Ο Adam Wijaya της Goldman Sachs εκτιμά πως ένα χτύπημα στις ενεργειακές υποδομές του Ιράν θα οδηγήσει το Brent πάνω από τα 100 δολάρια, ενώ σε πλήρη διακοπή από τα Στενά του Ορμούζ το πετρέλαιο θα ξεπεράσει και τα 120 δολάρια.
Ο Charles Young της Morgan Stanley κάνει λόγο για το «μεγαλύτερο γεωπολιτικό γεγονός της τελευταίας τριετίας», με τρία καταστροφικά σενάρια να βρίσκονται στο τραπέζι: Καταστροφή ιρανικών πετρελαϊκών εγκαταστάσεων, χτύπημα σε κρίσιμες υποδομές της Σαουδικής Αραβίας, απόλυτο μπλοκάρισμα των Στενών του Ορμούζ
Ακόμα και η απλή διέλευση πλοίων από τον Περσικό Κόλπο, τονίζει ο Young, θα συνεπάγεται τεράστια ασφάλιστρα μεταφοράς και νέο κύμα αυξήσεων στις τιμές.
Απόλυτη ανατροπή
Την Παρασκευή σημειώθηκε ιστορικό σοκ στην αγορά παραγώγων:
• Ο δείκτης VIX του πετρελαίου σκαρφάλωσε σε επίπεδα που δείχνουν ημερήσιες διακυμάνσεις 3,6%, ένδειξη ακραίου πανικού.
• Ο δείκτης put/call options εκτοξεύτηκε σε ιστορικά υψηλά 25ετίας.
• Μαζικές αγορές των calls δείχνουν ότι οι επενδυτές ποντάρουν στην απόλυτη ανατροπή.
Τα hedge funds είχαν προβλέψει την κρίση και αύξησαν τις long θέσεις σε πετρέλαιο.
Αντίθετα, τα αυτοματοποιημένα funds CTAs αιφνιδιάστηκαν, κρατώντας short θέσεις.
Η Bank of America επισημαίνει ότι το ξετύλιγμα των short θέσεων μπορεί να οδηγήσει σε εκρηκτική άνοδο, με βίαιη μετατόπιση στρατηγικών.
Οι επενδυτές παρακολουθούν τρομοκρατημένοι, καθώς οι αναλογίες με το πετρελαϊκό σοκ του 1973 και την παγκόσμια κρίση του 2008 πληθαίνουν. Η αγορά προεξοφλεί ήδη μια σύγκρουση μέτριας έντασης, αλλά αν τα γεγονότα ξεφύγουν από τον έλεγχο, τίποτα δεν αποκλείεται.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να πάρει νέα, ανεξέλεγκτη τροπή, ενώ οι κεντρικές τράπεζες παγιδεύονται ανάμεσα στο δίλημμα: στήριξη της ανάπτυξης ή μάχη κατά του πληθωρισμού;
Ο πλανήτης στα πρόθυρα οικονομικής καταιγίδας – Επιστροφή στον ενεργειακό εφιάλτη;
Η Μέση Ανατολή είναι έτοιμη να ανάψει ξανά το φιτίλι μιας παγκόσμιας κρίσης.
Οι επόμενες ημέρες θα κρίνουν την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας – και κανείς δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ενός νέου ενεργειακού κραχ, με παγκόσμιες επιπτώσεις: Η αγορά είναι ήδη σε συναγερμό.
Το πετρέλαιο είναι ξανά το όπλο και το πεδίο της σύγκρουσης.
Προετοιμαστείτε για την επόμενη μέρα.
Ο Αρμαγεδδών ίσως μόλις ξεκίνησε.
www.bankingnews.gr
Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα στρατηγικό σημείο, από το οποίο διέρχεται περίπου το 20% της παγκόσμιας ημερήσιας κατανάλωσης πετρελαίου, δηλαδή περίπου 18 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
Την απειλή διατύπωσε ο Behnam Saadi, μέλος του προεδρείου της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας του ιρανικού Κοινοβουλίου, τονίζοντας ότι «το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ είναι μία από τις επιλογές που διαθέτει το Ιράν για να απαντήσει στους εχθρούς του, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο».
Ωστόσο, σε μια πιο μετριοπαθή προσέγγιση, ο βουλευτής Ali Yazdihah διευκρίνισε ότι η Τεχεράνη δεν σκοπεύει να διακόψει τη ναυσιπλοΐα στο Στενό και στον Περσικό Κόλπο, εκτός και αν τεθούν σε κίνδυνο τα θεμελιώδη εθνικά της συμφέροντα.
«Εάν οι ΗΠΑ εμπλακούν επίσημα και επιχειρησιακά στον πόλεμο υπέρ των Σιωνιστών (Ισραήλ), τότε το Ιράν έχει το νόμιμο δικαίωμα να ασκήσει πίεση στην Ουάσινγκτον και τη Δύση διαταράσσοντας την απρόσκοπτη διακίνηση πετρελαίου», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι το Ιράν, μέχρι στιγμής, έχει αποφύγει να κλείσει τα Στενά, αναγνωρίζοντας πως όλα τα κράτη της περιοχής, αλλά και πολλές χώρες παγκοσμίως, επωφελούνται από το ελεύθερο πέρασμα της ναυτιλίας.
Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι «οι εχθροί του Ιράν γνωρίζουν πολύ καλά πως διαθέτουμε δεκάδες τρόπους να καταστήσουμε τα Στενά του Ορμούζ μη ασφαλή – και αυτό είναι εφικτό για εμάς».
Οι δηλώσεις αυτές έρχονται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία, καθώς η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία το ενδεχόμενο άμεσης εμπλοκής των Ηνωμένων Πολιτειών σε ενδεχόμενη ισραηλινή επίθεση κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν – σενάριο που ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, αφήνει ανοικτό, ενισχύοντας το κλίμα αβεβαιότητας.
Η στρατηγική σημασία των Στενών του Ορμούζ είναι τεράστια, καθώς από αυτά διέρχεται το πετρέλαιο των μεγαλύτερων παραγωγών της περιοχής, όπως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ιράκ και το Κουβέιτ.
Στο στενότερο σημείο τους, τα Στενά έχουν πλάτος μόλις 33 χιλιόμετρα, καθιστώντας τα ιδιαίτερα ευάλωτα σε γεωπολιτικές κρίσεις και στρατιωτικές προκλήσεις.
Καθώς το Ιράν προειδοποιεί για τα αντίποινα που θα μπορούσε να λάβει, ναυτιλιακές πηγές αναφέρουν ήδη αυξημένη αποφυγή των ιρανικών υδάτων από εμπορικά πλοία, γεγονός που επιτείνει την ένταση και τις ανησυχίες για τη σταθερότητα των ενεργειακών ροών στην παγκόσμια αγορά.
Goldman, Morgan Stanley, Yardeni προειδοποιούν...
Ο πλανήτης κάθεται πάνω σε μια πυριτιδαποθήκη και οι χρηματοοικονομικές αγορές το γνωρίζουν.
Η τιμή του πετρελαίου «φλερτάρει» με εκρηκτική άνοδο, καθώς η γεωπολιτική ένταση στη Μέση Ανατολή οδηγεί στην απόλυτη ανασφάλεια, εν μέσω απειλών για στρατιωτικό αποκλεισμό των Στενών του Ορμούζ από το Ιράν.
Ο Ed Yardeni, ένας από τους πιο σεβαστούς αναλυτές της Wall Street, ρίχνει τη «βόμβα»:
«Αν το Ιράν κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, η τιμή του πετρελαίου μπορεί να εκτοξευθεί σε επίπεδα που θα προκαλέσουν παγκόσμια ύφεση και πληθωριστική έκρηξη!»
Το γεωπολιτικό premium, δηλαδή το επιπλέον κόστος που ενσωματώνει η αγορά λόγω του γεωπολιτικού ρίσκου, έχει φτάσει ήδη στα 10 δολάρια/βαρέλι, σύμφωνα με την Christyan Malek της JPMorgan.
Αυτό μεταφράζεται σε πιθανότητα 17% για το χειρότερο δυνατό σενάριο: πλήρης διακοπή των ιρανικών εξαγωγών και εκθετική αντίδραση της αγοράς.
Η BNP Paribas βλέπει τιμές έως και 140 δολάρια/βαρέλι σε περίπτωση πολεμικής σύγκρουσης Ισραήλ-Ιράν, με τις συνέπειες να χτυπούν και το φυσικό αέριο λόγω πιθανής διακοπής της παραγωγής από το κοίτασμα Leviathan στο Ισραήλ.
Ο Adam Wijaya της Goldman Sachs εκτιμά πως ένα χτύπημα στις ενεργειακές υποδομές του Ιράν θα οδηγήσει το Brent πάνω από τα 100 δολάρια, ενώ σε πλήρη διακοπή από τα Στενά του Ορμούζ το πετρέλαιο θα ξεπεράσει και τα 120 δολάρια.
Ο Charles Young της Morgan Stanley κάνει λόγο για το «μεγαλύτερο γεωπολιτικό γεγονός της τελευταίας τριετίας», με τρία καταστροφικά σενάρια να βρίσκονται στο τραπέζι: Καταστροφή ιρανικών πετρελαϊκών εγκαταστάσεων, χτύπημα σε κρίσιμες υποδομές της Σαουδικής Αραβίας, απόλυτο μπλοκάρισμα των Στενών του Ορμούζ
Ακόμα και η απλή διέλευση πλοίων από τον Περσικό Κόλπο, τονίζει ο Young, θα συνεπάγεται τεράστια ασφάλιστρα μεταφοράς και νέο κύμα αυξήσεων στις τιμές.
Απόλυτη ανατροπή
Την Παρασκευή σημειώθηκε ιστορικό σοκ στην αγορά παραγώγων:
• Ο δείκτης VIX του πετρελαίου σκαρφάλωσε σε επίπεδα που δείχνουν ημερήσιες διακυμάνσεις 3,6%, ένδειξη ακραίου πανικού.
• Ο δείκτης put/call options εκτοξεύτηκε σε ιστορικά υψηλά 25ετίας.
• Μαζικές αγορές των calls δείχνουν ότι οι επενδυτές ποντάρουν στην απόλυτη ανατροπή.
Τα hedge funds είχαν προβλέψει την κρίση και αύξησαν τις long θέσεις σε πετρέλαιο.
Αντίθετα, τα αυτοματοποιημένα funds CTAs αιφνιδιάστηκαν, κρατώντας short θέσεις.
Η Bank of America επισημαίνει ότι το ξετύλιγμα των short θέσεων μπορεί να οδηγήσει σε εκρηκτική άνοδο, με βίαιη μετατόπιση στρατηγικών.
Οι επενδυτές παρακολουθούν τρομοκρατημένοι, καθώς οι αναλογίες με το πετρελαϊκό σοκ του 1973 και την παγκόσμια κρίση του 2008 πληθαίνουν. Η αγορά προεξοφλεί ήδη μια σύγκρουση μέτριας έντασης, αλλά αν τα γεγονότα ξεφύγουν από τον έλεγχο, τίποτα δεν αποκλείεται.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να πάρει νέα, ανεξέλεγκτη τροπή, ενώ οι κεντρικές τράπεζες παγιδεύονται ανάμεσα στο δίλημμα: στήριξη της ανάπτυξης ή μάχη κατά του πληθωρισμού;
Ο πλανήτης στα πρόθυρα οικονομικής καταιγίδας – Επιστροφή στον ενεργειακό εφιάλτη;
Η Μέση Ανατολή είναι έτοιμη να ανάψει ξανά το φιτίλι μιας παγκόσμιας κρίσης.
Οι επόμενες ημέρες θα κρίνουν την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας – και κανείς δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ενός νέου ενεργειακού κραχ, με παγκόσμιες επιπτώσεις: Η αγορά είναι ήδη σε συναγερμό.
Το πετρέλαιο είναι ξανά το όπλο και το πεδίο της σύγκρουσης.
Προετοιμαστείτε για την επόμενη μέρα.
Ο Αρμαγεδδών ίσως μόλις ξεκίνησε.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών