Πίσω από τις όμορφες ανακοινώσεις περί «ειρήνης» έχει ήδη ξεκινήσει ένας υπόγειος, ανελέητος ενδιάμεσος πόλεμος σε Τεχεράνη και Τελ Αβίβ
Παρά τη θριαμβευτική ανακοίνωση του Προέδρου Donald Trump για κατάπαυση του πυρός, το Ισραήλ και το Ιράν στην πραγματικότητα δεν κατέθεσαν ποτέ τα όπλα – απλώς τα έθεσαν προσωρινά παρά πόδα.
Πίσω από τις όμορφες ανακοινώσεις περί «ειρήνης» έχει ήδη ξεκινήσει ένας υπόγειος, ανελέητος ενδιάμεσος πόλεμος· ο στρατηγικά επονομαζόμενος "war-between-wars", ο οποίος αναμένεται να διαμορφώσει τους όρους –και το έδαφος– για την τελική, ανοιχτή σύγκρουση που, όπως όλα δείχνουν, δεν θα αργήσει να ξεσπάσει.
Οι δύο περιφερειακές υπερδυνάμεις δεν αποκλιμακώνουν – απλώς μεταμορφώνουν τη σύγκρουση σε κάτι ακόμα πιο επικίνδυνο.
Και αυτή τη φορά, δεν θα υπάρχει επιστροφή...
Ισραήλ: Η επιχείρηση Rising Lion ήταν μόνο αρχή - «Ας προσέξει το... ξεδοντιασμένο κεφάλι του φιδιού στην Τεχεράνη»
Την έναρξη μιας νέας στρατιωτικής εκστρατείας φαίνεται να προανήγγειλε ο Υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Israel Katz, δηλώνοντας στις 27 Ιουνίου ότι έχει δώσει εντολή στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) να «προετοιμάσουν ένα σχέδιο επιβολής κατά του Ιράν, το οποίο θα περιλαμβάνει τη διατήρηση της αεροπορικής υπεροχής του Ισραήλ, την αποτροπή της πυρηνικής προόδου και της παραγωγής πυραύλων, καθώς και απάντηση για τη στήριξη της τρομοκρατίας από το Ιράν εναντίον του Ισραήλ».
«Θα ενεργούμε τακτικά για να αποτρέπουμε τέτοιες απειλές», ανέφερε ο υπουργός σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, συνοψίζοντας τις δραστηριότητες των IDF κατά τη διάρκεια του 12ήμερου πολέμου με το Ιράν.
Ο Katz προσέθεσε με σαφή προειδοποίηση προς την Τεχεράνη:
«Συνιστώ στο ξεδοντιασμένο κεφάλι του φιδιού στην Τεχεράνη να κατανοήσει και να προσέξει: η Επιχείρηση Rising Lion ήταν μόνο το προοίμιο μιας νέας ισραηλινής πολιτικής.
Μετά την 7η Οκτωβρίου, η ανοσία τελείωσε».
Το Ισραήλ ξεκίνησε τον πόλεμο στις 13 Ιουνίου, με στόχο την αποδυνάμωση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.
Αφού κατέκτησαν την αεροπορική υπεροχή στις δυτικές και κεντρικές περιοχές της Ισλαμικής Δημοκρατίας, οι IDF διεύρυναν τη λίστα στόχων τους ώστε να περιλαμβάνει και επιθετικές δυνατότητες του Ιράν.
Απροσδόκητα, ανακοινώθηκε κατάπαυση του πυρός στις 24 Ιουνίου, μόλις δύο ημέρες αφότου οι Ηνωμένες Πολιτείες ενεπλάκησαν άμεσα στον πόλεμο, πραγματοποιώντας επιθέσεις σε τρεις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Οι δηλώσεις Katz δείχνουν πλέον ότι το Ισραήλ επιδιώκει να κεφαλαιοποιήσει όσα θεωρεί ως σημαντική επιτυχία, ξεκινώντας έναν νέο κύκλο στρατιωτικών ενεργειών εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας, τον οποίο χαρακτηρίζει ως «πόλεμο μεταξύ των πολέμων».
Ο ισραηλινός όρος “war-between-the-wars” αναφέρεται σε μια ενδιάμεση εκστρατεία που διεξάγεται μέσω των IDF και των υπηρεσιών πληροφοριών, με στόχο την αποτροπή των εχθρών του Ισραήλ από την απόκτηση δυνατοτήτων που θα μπορούσαν να διαταράξουν την ισορροπία αποτροπής, εντοπίζοντας και εξουδετερώνοντας επιλεκτικά τις αναδυόμενες απειλές.
Το Ισραήλ θα επιδιώξει τη «Συριοποίηση» του Ιράν - H Τεχεράνη εγκαταλείπει την αφελή στρατηγική του παρελθόντος
Το Ισραήλ έχει εφαρμόσει αντίστοιχη στρατηγική στη Συρία, στοχεύοντας ανοιχτά αλλά και συγκαλυμμένα στρατιωτικές δυνατότητες της χώρας για περισσότερο από μία δεκαετία, έως την κατάρρευση του συριακού καθεστώτος.
Παράλληλα, διεξάγει παρόμοια εκστρατεία κατά της Hezbollah, από τη στιγμή που τέθηκε σε ισχύ η κατάπαυση του πυρός με τον Λίβανο, με διαμεσολάβηση των ΗΠΑ στα τέλη του περασμένου έτους.
Η περίπτωση του Ιράν, ωστόσο, είναι αρκετά διαφορετική.
Ενώ η Συρία είχε αποφύγει να απαντήσει λόγω του εμφυλίου πολέμου, και η Hezbollah αποφεύγει την άμεση εμπλοκή υπό την πίεση της κυβέρνησης του Λιβάνου, η Ισλαμική Δημοκρατία έχει επανειλημμένα αποδείξει ότι διαθέτει τόσο τη δυνατότητα όσο και τη βούληση να ανταποδώσει.
Ενδεικτικά, το Ιράν διατηρεί το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Abbas Araghchi δήλωσε στις 27 Ιουνίου ότι ένα νομοσχέδιο που προβλέπει την αναστολή της συνεργασίας με τον ΟΗΕ στο θέμα της πυρηνικής επιτήρησης είναι πλέον «δεσμευτικό», καθώς εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο και επικυρώθηκε από το Ανώτατο Εποπτικό Συμβούλιο.
«Το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε από το [κοινοβούλιο] και σήμερα εγκρίθηκε από το Guardian Council… είναι δεσμευτικό για εμάς και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για την εφαρμογή του», δήλωσε στην κρατική τηλεόραση.
«Από εδώ και πέρα, η σχέση και η συνεργασία μας με τον [International Atomic Energy] Agency θα λάβει νέα μορφή».
Ωστόσο, η αποφασιστικότητα από μόνη της δεν αρκεί για να ανατρέψει τα σχέδια του Ισραήλ.
Ούτε οι επιθέσεις με αντίποινα θα είναι επαρκείς.
Αν το Ιράν επιθυμεί να επιβιώσει από την επικείμενη ισραηλινή εκστρατεία, θα πρέπει να αναπτύξει περαιτέρω τις αμυντικές του δυνατότητες, πριν καν προχωρήσει στην ενίσχυση των επιθετικών του μέσων.
Χωρίς να θωρακίσει τον εναέριο χώρο του και να εφαρμόσει ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις ασφαλείας, η Ισλαμική Δημοκρατία ενδέχεται να βρεθεί σε θέση όπου δεν θα διαθέτει πλέον μέσα για να ανταποδώσει.
Οι δηλώσεις του Katz είναι απολύτως σαφείς: Το Ιράν θα πρέπει να προετοιμαστεί για στοχευμένες δολοφονίες, ενέργειες δολιοφθοράς και ακόμη και επιθέσεις στους επόμενους μήνες.
Την ίδια στιγμή, καλείται να δώσει διπλωματική ευκαιρία στις εξελίξεις, ιδίως μέσω συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία και την Κίνα, που ενδεχομένως θα μπορούσαν να περιορίσουν τον ενθουσιασμό του Ισραήλ.
Το Ιράν μαθαίνει από τα λάθη του - Αποκτά πανίσχυρη αεροπορία, προμηθεύεται φονικά μαχητικά J-10C από την Κίνα
Τώρα αναπόφευκτα αμφότερες οι πλευρές προσπαθούν να διδαχθούν από λάθη και αδυναμίες της τελευταίας φάσης του πολέμου και να καλύψουν τα εν λόγω στρατηγικά κενά είτε στα οπλοστάσια, είτε στις δομές τους.
Έτσι, η Τεχεράνη, μετά τις βαριές απώλειες που υπέστη κατά τη διάρκεια της 12ήμερης αντιπαράθεσης με το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, εξετάζει την αγορά κινεζικών μαχητικών Chengdu J-10C.
Για τον σκοπό αυτό, αντιπροσωπεία του Υπουργείου Άμυνας της Ισλαμικής Δημοκρατίας έχει μεταβεί στο Πεκίνο.
Υπενθυμίζεται ότι στις πρώτες ημέρες της σύγκρουσης με το Ιράν, η ισραηλινή αεροπορία εξασφάλισε κυριαρχία στον αέρα, καταστρέφοντας σχεδόν ολοκληρωτικά το σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας του αντιπάλου.
Τα μαχητικά της IDF (Israel Defense Forces) απέκτησαν τη δυνατότητα να επιχειρούν απευθείας πάνω από την Τεχεράνη, χωρίς τον φόβο κατάρριψης. Ανενόχλητα κινήθηκαν και τα αμερικανικά αεροσκάφη στον ιρανικό εναέριο χώρο, πλήττοντας πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Ισχυρή ένδειξη επανέναρξης του πολέμου με το Ισραήλ
Το γεγονός ότι το Ιράν εξετάζει σοβαρά την αγορά κινεζικών μαχητικών υποδηλώνει ότι η Τεχεράνη έχει ήδη αρχίσει να προετοιμάζεται για ενδεχόμενη επανέναρξη των εχθροπραξιών με το Ισραήλ.
Όπως επισημαίνουν στρατιωτικοί αναλυτές, το σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας —ή μάλλον η απουσία του— αποτελεί τη "αχίλλειο πτέρνα" του σημερινού Ιράν.
Στο πλαίσιο αυτό, η Τεχεράνη προσβλέπει όχι μόνο στη στήριξη από την Κίνα, αλλά και από τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Υπενθυμίζεται ότι μόλις σήμερα, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Donald Trump δήλωσε πως οι εχθροπραξίες μεταξύ Ιράν και Ισραήλ ενδέχεται να επαναληφθούν πολύ σύντομα.
Κι αυτό, ενώ μόλις μία ημέρα πριν, ο επικεφαλής του Λευκού Οίκου είχε ανακοινώσει πως Τεχεράνη και Τελ Αβίβ είχαν συμφωνήσει σε επ' αόριστον εκεχειρία.
«Το αήττητο μαχητικό αεροσκάφος που υπέταξε τα Rafale»
Ποιο είναι όμως το κινεζικό αεροσκάφος που φιλοδοξεί να προμηθευθεί το Ιράν;
Για πρώτη φορά στην ιστορία, ένα κινεζικό μαχητικό αεροσκάφος απέδειξε την επιχειρησιακή του αποτελεσματικότητα σε πραγματική αεροπορική σύγκρουση, τόνιζε προ μηνών το ουκρανικό Strana.
Κατά τη διάρκεια του τριήμερου πολέμου μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν τον Μάιο του 2025, μαχητικά J-10C κινεζικής κατασκευής, τα οποία βρίσκονται σε υπηρεσία με την Πολεμική Αεροπορία του Πακιστάν, κατάφεραν να καταρρίψουν σειρά ινδικών αεροσκαφών.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών του Πακιστάν, μεταξύ των καταρριφθέντων περιλαμβάνονταν τρία γαλλικά Rafale.
Αν και η Ινδία δεν έχει επιβεβαιώσει τον ισχυρισμό, το Reuters, επικαλούμενο Αμερικανούς αξιωματούχους, μετέδωσε ότι τα κινεζικά μαχητικά κατέρριψαν τουλάχιστον δύο αεροσκάφη, εκ των οποίων το ένα ήταν σίγουρα Rafale.
Αυτό αποτελεί την πρώτη καταγεγραμμένη ήττα για το γαλλικό αεροσκάφος στην ιστορία.
Λίγο μετά τη σύγκρουση, η κρατική τηλεόραση της Κίνας, CCTV, μετέδωσε ρεπορτάζ για το J-10C, επισημαίνοντας ότι το μαχητικό επέδειξε για πρώτη φορά τις ικανότητές του σε πραγματική μάχη, καταρρίπτοντας αρκετά ξένα αεροσκάφη.
Δεν διευκρινίστηκε ποια ήταν αυτά.
Τα πακιστανικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι περιλάμβαναν αρκετά Rafale, καθώς και από ένα Su-30, MIG-29 και Mirage-2000.
Όμως όλες οι πηγές συμφωνούν πως τουλάχιστον ένα Rafale συγκαταλέγεται στα καταρριφθέντα.
Το γεγονός αυτό προκαλεί έντονο προβληματισμό για τη γαλλική —και γενικότερα τη δυτική— αεροπορική τεχνολογία.
Το J-10C είναι ένα κινεζικό, τέταρτης γενιάς, μαχητικό πολλαπλών ρόλων που τέθηκε σε υπηρεσία το 2005.
Κατατάσσεται στην ίδια κατηγορία με τα Rafale, F-16 και Eurofighter Typhoon.
Το κινεζικό J-10C είναι ο αδιαμφισβήτητος παγκόσμιος νικητής κόντρα σε F16 και φυσικά Rafale
Μέχρι πρόσφατα, οι περισσότεροι ειδικοί θεωρούσαν πως το Rafale υπερείχε, ακόμα και έναντι του F-16, κυρίως λόγω των προηγμένων ηλεκτρονικών του συστημάτων και του οπλισμού του, ιδιαίτερα των πυραύλων MBDA Meteor με εγγυημένη ζώνη εξόντωσης έως 100 χιλιόμετρα και θεωρητική εμβέλεια έως 200 χλμ.
Ωστόσο, φαίνεται ότι τα J-10C ήταν οι νικητές στην πραγματική αναμέτρηση.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, τα J-10C του Πακιστάν είναι εξοπλισμένα με πυραύλους PL-15E, εξαγώγιμη έκδοση των κινεζικών PL-15, με δηλωμένη ζώνη εξόντωσης έως 140 χλμ.
Το γεγονός όμως ότι τα Rafale, οπλισμένα με τους προηγμένους Meteor, καταρρίφθηκαν, εγείρει δύο πιθανότητες: είτε το Πακιστάν απέκτησε πρόσβαση σε μη εξαγώγιμη έκδοση του PL-15 με εμβέλεια έως 300 χλμ., είτε τα χαρακτηριστικά των γαλλικών πυραύλων Meteor είναι στην πράξη κατώτερα των προσδοκιών.
Παράλληλα, το J-10C είναι σαφώς φθηνότερο από τους ανταγωνιστές του.
Εκτιμάται ότι κοστίζει 40–50 εκατομμύρια δολάρια, ενώ ένα Rafale μπορεί να κοστίζει από 90 έως 125 εκατομμύρια – και στην περίπτωση της Ινδίας, η τιμή έφτασε τα 200 εκατομμύρια ευρώ ανά μονάδα.
Οι πιο πρόσφατες εκδόσεις του F-16 κοστίζουν περίπου 60–70 εκατομμύρια, ενώ το F-15EX φτάνει τα 100 εκατομμύρια.
Έτσι, το J-10C μπορεί να αναδειχθεί σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικό μοντέλο στην παγκόσμια αγορά όπλων λόγω του συνδυασμού "τιμής–ποιότητας".
Βεβαίως, λίγες καταρρίψεις σε έναν σύντομο πόλεμο δεν αρκούν για οριστικά συμπεράσματα αναφορικά με την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων στον τομέα της στρατιωτικής αεροπορίας.
Ωστόσο, η «ταμπέλα του σκορ» δεν μπορεί να αγνοηθεί, και δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για τη ρεαλιστική μαχητική ικανότητα της δυτικής αεροπορίας.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι αυτό δεν είναι το πρώτο παρόμοιο προειδοποιητικό σήμα για τη δυτική αμυντική βιομηχανία.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αποκαλύψει τα όρια της αποτελεσματικότητας πολλών οπλικών συστημάτων του ΝΑΤΟ – από τα γερμανικά Leopard έως τα αμερικανικά Abrams.
Αν και συστήματα όπως τα HIMARS είχαν αρχικά σημαντική επίδραση, στη συνέχεια η Ρωσική Ομοσπονδία κατάφερε να εξουδετερώνει τα πυραυλικά τους πλήγματα μέσω ηλεκτρονικών παρεμβολών, μειώνοντας έτσι την αποτελεσματικότητά τους στο πεδίο της μάχης.
Τώρα, για πρώτη φορά, ένας συναγερμός ηχεί στον ουρανό: η κινεζική αεροπορία φαίνεται πως έφτασε –αν όχι ξεπέρασε– τη Δύση.
Και όλα αυτά τη στιγμή που το J-10C ήδη αντικαθίσταται στην Κίνα από το πέμπτης γενιάς J-20, εξοπλισμένο με νέους πυραύλους και προηγμένα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου.
Το Ισραήλ «σκοτώνει» το αποτυχημένο Iron Dome, επιστρατεύει το Aegis των ΗΠΑ κατά των ιρανικών πυραύλων
Μετά την κατάπαυση του πυρός στις 24 Ιουνίου, που έθεσε τέλος στις εχθροπραξίες μεταξύ Ιράν και Ισραήλ έντεκα ημέρες αφότου το Ισραήλ εξαπέλυσε μεγάλης κλίμακας επιθέσεις σε ιρανικούς στόχους, έχουν ανακύψει σημαντικά ερωτήματα για το πώς οι δύο χώρες της Μέσης Ανατολής θα ενισχύσουν την άμυνά τους ενόψει πιθανών μελλοντικών περιόδων ανοιχτής σύγκρουσης.
Αντίστοιχα ερωτήματα τίθεται πλέον και στην πλευρά του Τελ Αβίβ.
Οι IDF προετοιμάζονται εδώ και δεκαετίες για ενδεχόμενη πλήρους κλίμακας σύγκρουση με το Ιράν, πραγματοποιώντας επενδύσεις σε εξειδικευμένα μαχητικά πέμπτης γενιάς τύπου F-35, σε μεγάλα αποθέματα εγχώριας κατασκευής πυραύλων cruise και βαλλιστικών πυραύλων, και πιο πρόσφατα στην απόκτηση βαρέων μαχητικών F-15EX, ιδανικών για επιχειρήσεις μεγάλου βεληνεκούς.
Όλες αυτές οι κινήσεις υπαγορεύονται από τις προκλήσεις που αναμένεται να θέσει η εμπλοκή με τις Ιρανικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Οι βαλλιστικές δυνατότητες του Ιράν τρομάζουν το Ισραήλ
Κυρίαρχο πρόβλημα σε περίπτωση νέας ανοιχτής σύρραξης με το Ιράν παραμένει η βαλλιστική ικανότητα κρούσης των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν.
Παρότι εδώ και καιρό θεωρείτο ικανή να επιφέρει καταστροφικά πλήγματα σε στόχους εντός του Ισραήλ, αποδείχθηκε ότι ανταποκρίνεται πλήρως στις προσδοκίες, παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκε περιορισμένα στις πρόσφατες συγκρούσεις.
Λιγότερο από μία εβδομάδα μετά την έναρξη των εχθροπραξιών, δυτικές πηγές —συμπεριλαμβανομένων Αμερικανών αξιωματούχων— έσπευσαν να επισημάνουν τις αυξανόμενες ελλείψεις σε πυραύλους εδάφους-αέρος για τα συστήματα αεράμυνας του Ισραήλ, ειδικά για το αντιβαλλιστικό σύστημα Arrow, αλλά και για τα David’s Sling και Barak 8.
Οι ανησυχίες εντάθηκαν όταν το Ιράν, στα τελικά στάδια της σύγκρουσης, άρχισε να εκτοξεύει βαλλιστικούς πυραύλους με πολλαπλές κεφαλές, οι οποίοι δημιουργούν σημαντικές νέες προκλήσεις και απαιτούν πολλαπλάσιους αναχαιτιστές για την εξουδετέρωσή τους.
Πεπερασμένοι και ελλιπείς οι αναχαιτιστές της ισραηλινής αεράμυνας
Οι ελλείψεις αναχαιτιστών στο Ισραήλ επιδεινώνονται από την εξάρτησή του από εγχώρια συστήματα αεράμυνας, τα οποία είναι μοναδικά και δεν μπορούν να αναπληρωθούν από στρατηγικούς εταίρους στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια περιόδων υψηλής έντασης.
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα αμερικανικά συστήματα κατά πυραύλων, όπως τα Patriot, THAAD και AEGIS, για τα οποία οι χειριστές μπορούν να δουν τα αποθέματά τους να ανανεώνονται άμεσα εις βάρος των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ ή άλλων πελατών. Έτσι, παρόλο που τα συστήματα THAAD του Αμερικανικού στρατού και τα AEGIS destroyers του Αμερικανικού Ναυτικού αναπτύχθηκαν για να ενισχύσουν την ισραηλινή αντιπυραυλική άμυνα, και τα συστήματα Patriot χρησιμοποιήθηκαν για την άμυνα έναντι ιρανικών επιθέσεων στη βάση Al Udeid στο Κατάρ, όλα μπορούν να ανεφοδιαστούν από παγκόσμια αποθέματα πυραύλων εδάφους-αέρος και από πολύ μεγαλύτερες γραμμές παραγωγής.
Αντίθετα, η αναπλήρωση των ισραηλινών αποθεμάτων παραμένει πολύ πιο δύσκολη.
Οι δυσκολίες του Ισραήλ να δημιουργήσει αποθέματα αντιβαλλιστικών πυραύλων και να ανανεώσει εξαντλημένες αποθήκες ενδέχεται να επιδεινωθούν σε περίπτωση μελλοντικών επιθέσεων σε εγκαταστάσεις παραγωγής αυτών των πυραύλων ή σε εκτοξευτές, όπως συνέβη σε πολλές αναφερόμενες επιτυχημένες επιχειρήσεις της λιβανικής παραστρατιωτικής οργάνωσης Hezbollah το 2024.
Δεδομένης της έκτασης της εξάρτησης του Ιράν από τους βαλλιστικούς πυραύλους για την άμυνά του, η ισραηλινή προσέγγιση της σχεδόν αποκλειστικής χρήσης εγχώριων συστημάτων έχει τεθεί υπό σοβαρή αμφισβήτηση.
Έχουν διατυπωθεί ισχυρά επιχειρήματα υπέρ της προμήθειας συστημάτων που χρησιμοποιούν κοινούς αναχαιτιστές με τις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ.
Σε προβληματισμό το Ισραήλ αλλά καταλήγει στο... αμερικανικό AEGIS
Αν και το σύστημα Patriot έχει επανειλημμένα επιδείξει σοβαρές αδυναμίες στο παρελθόν, ενώ το σύστημα THAAD έχει περιορισμούς στην ευελιξία του και χρησιμοποιείται σε πολύ μικρούς αριθμούς από τον Αμερικανικό στρατό, το σύστημα AEGIS Ashore φαίνεται να αποτελεί μια πολύ πιο ελκυστική εναλλακτική.
Παρότι το Ισραήλ επιδιώκει να προβάλει εαυτόν ως ηγέτη στις τεχνολογίες αντιπυραυλικής άμυνας —με σκοπό και την εξαγωγή των εγχώριων συστημάτων του σε αυξανόμενο αριθμό πελατών— η προμήθεια του αμερικανικού συστήματος μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη για την εθνική του ασφάλεια.
Το σύστημα AEGIS είναι σήμερα ενσωματωμένο σε περισσότερα από 110 αντιτορπιλικά και καταδρομικά παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων 74 Arleigh Burke Class destroyers του U.S. Navy, δύο Zumwalt Class destroyers και 9 Ticonderoga Class cruisers, καθώς και αρκετών ιαπωνικών και νοτιοκορεατικών αντιτορπιλικών που διαθέτουν συστήματα για βαλλιστική άμυνα.
Συγκριτικά, ο αμερικανικός στρατός διαθέτει μόλις επτά συστήματα THAAD, με ένα ακόμη να βρίσκεται σε υπηρεσία στο εξωτερικό.
To σύστημα αεράμυνας με τους πιο προηγμένους πυραύλους παγκοσμίως
Το AEGIS ενσωματώνει τους πυραύλους SM-3 και τους νεότερους SM-6, που θεωρούνται από τους πιο προηγμένους παγκοσμίως, και έχουν παρουσιάσει σαφώς πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα σε δοκιμές σε σύγκριση με τα Patriot και THAAD.
Μια επίγεια εκδοχή του συστήματος, το AEGIS Ashore, αναπτύχθηκε με το deckhouse, το ραντάρ AN/SPY-1 και το Mark 41 Vertical Launching System που φέρουν τα Arleigh Burke Class destroyers, επιτρέποντας σε χώρες χωρίς στόλους αντιτορπιλικών να διαθέτουν τους SM-3 και SM-6 για αντιπυραυλική άμυνα.
Παρότι στερείται της κινητικότητας των πλοίων, το επίγειο σύστημα μπορεί να είναι ιδανικό για το Ισραήλ λόγω του μικρού μεγέθους της επικράτειάς του και της απουσίας δυνατότητας να προβάλει ισχύ στη θάλασσα.
Με την προμήθεια του AEGIS Ashore, το Ισραήλ θα μπορούσε να αναπληρώνει τα αποθέματά του σε αντιβαλλιστικούς πυραύλους από τις Ηνωμένες Πολιτείες και πιθανόν και από την Ανατολική Ασία, εξασφαλίζοντας ένα πολύ πιο σταθερό απόθεμα για την αποφυγή εξάρτησης αποκλειστικά από συστήματα εγχώριας ανάπτυξης.
To Ισραήλ προσπαθεί να βρει λύσεις απέναντι στους πανίσχυρους... ιρανικούς Oreshnik
Ένα δευτερεύον, αλλά εξίσου σημαντικό όφελος από την ενδεχόμενη προμήθεια του συστήματος AEGIS Ashore είναι ότι οι ισραηλινές πυραυλικές άμυνες θα μπορέσουν να επωφεληθούν πιο άμεσα από νέες τεχνολογίες που αναπτύσσονται στις Ηνωμένες Πολιτείες για την αντιμετώπιση νέων ειδών πυραυλικών απειλών — με τα υπερηχητικά ολισθαίνοντα οχήματα (hypersonic glide vehicles) να αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Η απειλή που συνιστούν τα εν λόγω συστήματα υπογραμμίστηκε όταν το Σώμα των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το υπερηχητικό βαλλιστικό βλήμα πρώτης γενιάς Fattah για να πλήξει ισραηλινούς στόχους τις πρώτες πρωινές ώρες της 18ης Ιουνίου.
Αν και εκτιμάται ότι το Ιράν έχει διαμορφώσει μόνο ένα μικρό ποσοστό του οπλοστασίου του με πυραύλους Fattah και ότι περιόρισε τη χρήση τους σύμφωνα με τη συνολικά συγκρατημένη κλίμακα των εχθροπραξιών, ο αριθμός αυτών των πυραύλων αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται.
Υπάρχει επίσης υψηλή πιθανότητα ότι υπερηχητικές τεχνολογίες ολίσθησης θα ενσωματωθούν σε περισσότερους τύπους βαλλιστικών πυραύλων στο μέλλον — συμπεριλαμβανομένων πυραύλων ικανών να μεταφέρουν πολλαπλά glide vehicles, όπως ο νέος ρωσικός Oreshnik.
Παρόλο που τα ισραηλινά και τα αμερικανικά συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας, συμπεριλαμβανομένου του AEGIS Ashore, είναι απίθανο να ενσωματώσουν στο άμεσο μέλλον νέους αναχαιτιστές που να μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά επιθέσεις με υπερηχητικούς πυραύλους, σε περίπτωση που μια τέτοια κατηγορία αναχαιτιστών αναπτυχθεί, είναι πολύ πιθανό —με βάση την πολύ μεγαλύτερη κλίμακα έρευνας και ανάπτυξης που πραγματοποιείται στις Ηνωμένες Πολιτείες— να είναι αρχικά διαθέσιμη για τα αμερικανικά συστήματα.
Η προμήθεια του AEGIS Ashore θα μπορούσε επομένως να επιτρέψει στις Israel Defence Forces να επωφεληθούν από τις νέες αμερικανικές τεχνολογίες πυραυλικής άμυνας πιο γρήγορα και χωρίς δυσκολίες, αποφεύγοντας τις περίπλοκες διαπραγματεύσεις για μεταφορά τεχνογνωσίας.
Αυτό ενδέχεται να αποδειχθεί ιδιαίτερα κρίσιμο, υπό το πρίσμα των σοβαρών περιορισμών που παρουσίασαν πρόσφατα τα υφιστάμενα ισραηλινά συστήματα έναντι των ιρανικών επιθέσεων.
www.bankingnews.gr
Πίσω από τις όμορφες ανακοινώσεις περί «ειρήνης» έχει ήδη ξεκινήσει ένας υπόγειος, ανελέητος ενδιάμεσος πόλεμος· ο στρατηγικά επονομαζόμενος "war-between-wars", ο οποίος αναμένεται να διαμορφώσει τους όρους –και το έδαφος– για την τελική, ανοιχτή σύγκρουση που, όπως όλα δείχνουν, δεν θα αργήσει να ξεσπάσει.
Οι δύο περιφερειακές υπερδυνάμεις δεν αποκλιμακώνουν – απλώς μεταμορφώνουν τη σύγκρουση σε κάτι ακόμα πιο επικίνδυνο.
Και αυτή τη φορά, δεν θα υπάρχει επιστροφή...
Ισραήλ: Η επιχείρηση Rising Lion ήταν μόνο αρχή - «Ας προσέξει το... ξεδοντιασμένο κεφάλι του φιδιού στην Τεχεράνη»
Την έναρξη μιας νέας στρατιωτικής εκστρατείας φαίνεται να προανήγγειλε ο Υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Israel Katz, δηλώνοντας στις 27 Ιουνίου ότι έχει δώσει εντολή στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) να «προετοιμάσουν ένα σχέδιο επιβολής κατά του Ιράν, το οποίο θα περιλαμβάνει τη διατήρηση της αεροπορικής υπεροχής του Ισραήλ, την αποτροπή της πυρηνικής προόδου και της παραγωγής πυραύλων, καθώς και απάντηση για τη στήριξη της τρομοκρατίας από το Ιράν εναντίον του Ισραήλ».
«Θα ενεργούμε τακτικά για να αποτρέπουμε τέτοιες απειλές», ανέφερε ο υπουργός σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, συνοψίζοντας τις δραστηριότητες των IDF κατά τη διάρκεια του 12ήμερου πολέμου με το Ιράν.
Ο Katz προσέθεσε με σαφή προειδοποίηση προς την Τεχεράνη:
«Συνιστώ στο ξεδοντιασμένο κεφάλι του φιδιού στην Τεχεράνη να κατανοήσει και να προσέξει: η Επιχείρηση Rising Lion ήταν μόνο το προοίμιο μιας νέας ισραηλινής πολιτικής.
Μετά την 7η Οκτωβρίου, η ανοσία τελείωσε».
Το Ισραήλ ξεκίνησε τον πόλεμο στις 13 Ιουνίου, με στόχο την αποδυνάμωση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.
Αφού κατέκτησαν την αεροπορική υπεροχή στις δυτικές και κεντρικές περιοχές της Ισλαμικής Δημοκρατίας, οι IDF διεύρυναν τη λίστα στόχων τους ώστε να περιλαμβάνει και επιθετικές δυνατότητες του Ιράν.
Απροσδόκητα, ανακοινώθηκε κατάπαυση του πυρός στις 24 Ιουνίου, μόλις δύο ημέρες αφότου οι Ηνωμένες Πολιτείες ενεπλάκησαν άμεσα στον πόλεμο, πραγματοποιώντας επιθέσεις σε τρεις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Οι δηλώσεις Katz δείχνουν πλέον ότι το Ισραήλ επιδιώκει να κεφαλαιοποιήσει όσα θεωρεί ως σημαντική επιτυχία, ξεκινώντας έναν νέο κύκλο στρατιωτικών ενεργειών εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας, τον οποίο χαρακτηρίζει ως «πόλεμο μεταξύ των πολέμων».
Ο ισραηλινός όρος “war-between-the-wars” αναφέρεται σε μια ενδιάμεση εκστρατεία που διεξάγεται μέσω των IDF και των υπηρεσιών πληροφοριών, με στόχο την αποτροπή των εχθρών του Ισραήλ από την απόκτηση δυνατοτήτων που θα μπορούσαν να διαταράξουν την ισορροπία αποτροπής, εντοπίζοντας και εξουδετερώνοντας επιλεκτικά τις αναδυόμενες απειλές.
Το Ισραήλ θα επιδιώξει τη «Συριοποίηση» του Ιράν - H Τεχεράνη εγκαταλείπει την αφελή στρατηγική του παρελθόντος
Το Ισραήλ έχει εφαρμόσει αντίστοιχη στρατηγική στη Συρία, στοχεύοντας ανοιχτά αλλά και συγκαλυμμένα στρατιωτικές δυνατότητες της χώρας για περισσότερο από μία δεκαετία, έως την κατάρρευση του συριακού καθεστώτος.
Παράλληλα, διεξάγει παρόμοια εκστρατεία κατά της Hezbollah, από τη στιγμή που τέθηκε σε ισχύ η κατάπαυση του πυρός με τον Λίβανο, με διαμεσολάβηση των ΗΠΑ στα τέλη του περασμένου έτους.
Η περίπτωση του Ιράν, ωστόσο, είναι αρκετά διαφορετική.
Ενώ η Συρία είχε αποφύγει να απαντήσει λόγω του εμφυλίου πολέμου, και η Hezbollah αποφεύγει την άμεση εμπλοκή υπό την πίεση της κυβέρνησης του Λιβάνου, η Ισλαμική Δημοκρατία έχει επανειλημμένα αποδείξει ότι διαθέτει τόσο τη δυνατότητα όσο και τη βούληση να ανταποδώσει.
Ενδεικτικά, το Ιράν διατηρεί το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Abbas Araghchi δήλωσε στις 27 Ιουνίου ότι ένα νομοσχέδιο που προβλέπει την αναστολή της συνεργασίας με τον ΟΗΕ στο θέμα της πυρηνικής επιτήρησης είναι πλέον «δεσμευτικό», καθώς εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο και επικυρώθηκε από το Ανώτατο Εποπτικό Συμβούλιο.
«Το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε από το [κοινοβούλιο] και σήμερα εγκρίθηκε από το Guardian Council… είναι δεσμευτικό για εμάς και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για την εφαρμογή του», δήλωσε στην κρατική τηλεόραση.
«Από εδώ και πέρα, η σχέση και η συνεργασία μας με τον [International Atomic Energy] Agency θα λάβει νέα μορφή».
Ωστόσο, η αποφασιστικότητα από μόνη της δεν αρκεί για να ανατρέψει τα σχέδια του Ισραήλ.
Ούτε οι επιθέσεις με αντίποινα θα είναι επαρκείς.
Αν το Ιράν επιθυμεί να επιβιώσει από την επικείμενη ισραηλινή εκστρατεία, θα πρέπει να αναπτύξει περαιτέρω τις αμυντικές του δυνατότητες, πριν καν προχωρήσει στην ενίσχυση των επιθετικών του μέσων.
Χωρίς να θωρακίσει τον εναέριο χώρο του και να εφαρμόσει ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις ασφαλείας, η Ισλαμική Δημοκρατία ενδέχεται να βρεθεί σε θέση όπου δεν θα διαθέτει πλέον μέσα για να ανταποδώσει.
Οι δηλώσεις του Katz είναι απολύτως σαφείς: Το Ιράν θα πρέπει να προετοιμαστεί για στοχευμένες δολοφονίες, ενέργειες δολιοφθοράς και ακόμη και επιθέσεις στους επόμενους μήνες.
Την ίδια στιγμή, καλείται να δώσει διπλωματική ευκαιρία στις εξελίξεις, ιδίως μέσω συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία και την Κίνα, που ενδεχομένως θα μπορούσαν να περιορίσουν τον ενθουσιασμό του Ισραήλ.
Το Ιράν μαθαίνει από τα λάθη του - Αποκτά πανίσχυρη αεροπορία, προμηθεύεται φονικά μαχητικά J-10C από την Κίνα
Τώρα αναπόφευκτα αμφότερες οι πλευρές προσπαθούν να διδαχθούν από λάθη και αδυναμίες της τελευταίας φάσης του πολέμου και να καλύψουν τα εν λόγω στρατηγικά κενά είτε στα οπλοστάσια, είτε στις δομές τους.
Έτσι, η Τεχεράνη, μετά τις βαριές απώλειες που υπέστη κατά τη διάρκεια της 12ήμερης αντιπαράθεσης με το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, εξετάζει την αγορά κινεζικών μαχητικών Chengdu J-10C.
Για τον σκοπό αυτό, αντιπροσωπεία του Υπουργείου Άμυνας της Ισλαμικής Δημοκρατίας έχει μεταβεί στο Πεκίνο.
Υπενθυμίζεται ότι στις πρώτες ημέρες της σύγκρουσης με το Ιράν, η ισραηλινή αεροπορία εξασφάλισε κυριαρχία στον αέρα, καταστρέφοντας σχεδόν ολοκληρωτικά το σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας του αντιπάλου.
Τα μαχητικά της IDF (Israel Defense Forces) απέκτησαν τη δυνατότητα να επιχειρούν απευθείας πάνω από την Τεχεράνη, χωρίς τον φόβο κατάρριψης. Ανενόχλητα κινήθηκαν και τα αμερικανικά αεροσκάφη στον ιρανικό εναέριο χώρο, πλήττοντας πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Ισχυρή ένδειξη επανέναρξης του πολέμου με το Ισραήλ
Το γεγονός ότι το Ιράν εξετάζει σοβαρά την αγορά κινεζικών μαχητικών υποδηλώνει ότι η Τεχεράνη έχει ήδη αρχίσει να προετοιμάζεται για ενδεχόμενη επανέναρξη των εχθροπραξιών με το Ισραήλ.
Όπως επισημαίνουν στρατιωτικοί αναλυτές, το σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας —ή μάλλον η απουσία του— αποτελεί τη "αχίλλειο πτέρνα" του σημερινού Ιράν.
Στο πλαίσιο αυτό, η Τεχεράνη προσβλέπει όχι μόνο στη στήριξη από την Κίνα, αλλά και από τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Υπενθυμίζεται ότι μόλις σήμερα, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Donald Trump δήλωσε πως οι εχθροπραξίες μεταξύ Ιράν και Ισραήλ ενδέχεται να επαναληφθούν πολύ σύντομα.
Κι αυτό, ενώ μόλις μία ημέρα πριν, ο επικεφαλής του Λευκού Οίκου είχε ανακοινώσει πως Τεχεράνη και Τελ Αβίβ είχαν συμφωνήσει σε επ' αόριστον εκεχειρία.
«Το αήττητο μαχητικό αεροσκάφος που υπέταξε τα Rafale»
Ποιο είναι όμως το κινεζικό αεροσκάφος που φιλοδοξεί να προμηθευθεί το Ιράν;
Για πρώτη φορά στην ιστορία, ένα κινεζικό μαχητικό αεροσκάφος απέδειξε την επιχειρησιακή του αποτελεσματικότητα σε πραγματική αεροπορική σύγκρουση, τόνιζε προ μηνών το ουκρανικό Strana.
Κατά τη διάρκεια του τριήμερου πολέμου μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν τον Μάιο του 2025, μαχητικά J-10C κινεζικής κατασκευής, τα οποία βρίσκονται σε υπηρεσία με την Πολεμική Αεροπορία του Πακιστάν, κατάφεραν να καταρρίψουν σειρά ινδικών αεροσκαφών.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών του Πακιστάν, μεταξύ των καταρριφθέντων περιλαμβάνονταν τρία γαλλικά Rafale.
Αν και η Ινδία δεν έχει επιβεβαιώσει τον ισχυρισμό, το Reuters, επικαλούμενο Αμερικανούς αξιωματούχους, μετέδωσε ότι τα κινεζικά μαχητικά κατέρριψαν τουλάχιστον δύο αεροσκάφη, εκ των οποίων το ένα ήταν σίγουρα Rafale.
Αυτό αποτελεί την πρώτη καταγεγραμμένη ήττα για το γαλλικό αεροσκάφος στην ιστορία.
Λίγο μετά τη σύγκρουση, η κρατική τηλεόραση της Κίνας, CCTV, μετέδωσε ρεπορτάζ για το J-10C, επισημαίνοντας ότι το μαχητικό επέδειξε για πρώτη φορά τις ικανότητές του σε πραγματική μάχη, καταρρίπτοντας αρκετά ξένα αεροσκάφη.
Δεν διευκρινίστηκε ποια ήταν αυτά.
Τα πακιστανικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι περιλάμβαναν αρκετά Rafale, καθώς και από ένα Su-30, MIG-29 και Mirage-2000.
Όμως όλες οι πηγές συμφωνούν πως τουλάχιστον ένα Rafale συγκαταλέγεται στα καταρριφθέντα.
Το γεγονός αυτό προκαλεί έντονο προβληματισμό για τη γαλλική —και γενικότερα τη δυτική— αεροπορική τεχνολογία.
Το J-10C είναι ένα κινεζικό, τέταρτης γενιάς, μαχητικό πολλαπλών ρόλων που τέθηκε σε υπηρεσία το 2005.
Κατατάσσεται στην ίδια κατηγορία με τα Rafale, F-16 και Eurofighter Typhoon.
Το κινεζικό J-10C είναι ο αδιαμφισβήτητος παγκόσμιος νικητής κόντρα σε F16 και φυσικά Rafale
Μέχρι πρόσφατα, οι περισσότεροι ειδικοί θεωρούσαν πως το Rafale υπερείχε, ακόμα και έναντι του F-16, κυρίως λόγω των προηγμένων ηλεκτρονικών του συστημάτων και του οπλισμού του, ιδιαίτερα των πυραύλων MBDA Meteor με εγγυημένη ζώνη εξόντωσης έως 100 χιλιόμετρα και θεωρητική εμβέλεια έως 200 χλμ.
Ωστόσο, φαίνεται ότι τα J-10C ήταν οι νικητές στην πραγματική αναμέτρηση.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, τα J-10C του Πακιστάν είναι εξοπλισμένα με πυραύλους PL-15E, εξαγώγιμη έκδοση των κινεζικών PL-15, με δηλωμένη ζώνη εξόντωσης έως 140 χλμ.
Το γεγονός όμως ότι τα Rafale, οπλισμένα με τους προηγμένους Meteor, καταρρίφθηκαν, εγείρει δύο πιθανότητες: είτε το Πακιστάν απέκτησε πρόσβαση σε μη εξαγώγιμη έκδοση του PL-15 με εμβέλεια έως 300 χλμ., είτε τα χαρακτηριστικά των γαλλικών πυραύλων Meteor είναι στην πράξη κατώτερα των προσδοκιών.
Παράλληλα, το J-10C είναι σαφώς φθηνότερο από τους ανταγωνιστές του.
Εκτιμάται ότι κοστίζει 40–50 εκατομμύρια δολάρια, ενώ ένα Rafale μπορεί να κοστίζει από 90 έως 125 εκατομμύρια – και στην περίπτωση της Ινδίας, η τιμή έφτασε τα 200 εκατομμύρια ευρώ ανά μονάδα.
Οι πιο πρόσφατες εκδόσεις του F-16 κοστίζουν περίπου 60–70 εκατομμύρια, ενώ το F-15EX φτάνει τα 100 εκατομμύρια.
Έτσι, το J-10C μπορεί να αναδειχθεί σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικό μοντέλο στην παγκόσμια αγορά όπλων λόγω του συνδυασμού "τιμής–ποιότητας".
Βεβαίως, λίγες καταρρίψεις σε έναν σύντομο πόλεμο δεν αρκούν για οριστικά συμπεράσματα αναφορικά με την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων στον τομέα της στρατιωτικής αεροπορίας.
Ωστόσο, η «ταμπέλα του σκορ» δεν μπορεί να αγνοηθεί, και δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για τη ρεαλιστική μαχητική ικανότητα της δυτικής αεροπορίας.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι αυτό δεν είναι το πρώτο παρόμοιο προειδοποιητικό σήμα για τη δυτική αμυντική βιομηχανία.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αποκαλύψει τα όρια της αποτελεσματικότητας πολλών οπλικών συστημάτων του ΝΑΤΟ – από τα γερμανικά Leopard έως τα αμερικανικά Abrams.
Αν και συστήματα όπως τα HIMARS είχαν αρχικά σημαντική επίδραση, στη συνέχεια η Ρωσική Ομοσπονδία κατάφερε να εξουδετερώνει τα πυραυλικά τους πλήγματα μέσω ηλεκτρονικών παρεμβολών, μειώνοντας έτσι την αποτελεσματικότητά τους στο πεδίο της μάχης.
Τώρα, για πρώτη φορά, ένας συναγερμός ηχεί στον ουρανό: η κινεζική αεροπορία φαίνεται πως έφτασε –αν όχι ξεπέρασε– τη Δύση.
Και όλα αυτά τη στιγμή που το J-10C ήδη αντικαθίσταται στην Κίνα από το πέμπτης γενιάς J-20, εξοπλισμένο με νέους πυραύλους και προηγμένα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου.
Το Ισραήλ «σκοτώνει» το αποτυχημένο Iron Dome, επιστρατεύει το Aegis των ΗΠΑ κατά των ιρανικών πυραύλων
Μετά την κατάπαυση του πυρός στις 24 Ιουνίου, που έθεσε τέλος στις εχθροπραξίες μεταξύ Ιράν και Ισραήλ έντεκα ημέρες αφότου το Ισραήλ εξαπέλυσε μεγάλης κλίμακας επιθέσεις σε ιρανικούς στόχους, έχουν ανακύψει σημαντικά ερωτήματα για το πώς οι δύο χώρες της Μέσης Ανατολής θα ενισχύσουν την άμυνά τους ενόψει πιθανών μελλοντικών περιόδων ανοιχτής σύγκρουσης.
Αντίστοιχα ερωτήματα τίθεται πλέον και στην πλευρά του Τελ Αβίβ.
Οι IDF προετοιμάζονται εδώ και δεκαετίες για ενδεχόμενη πλήρους κλίμακας σύγκρουση με το Ιράν, πραγματοποιώντας επενδύσεις σε εξειδικευμένα μαχητικά πέμπτης γενιάς τύπου F-35, σε μεγάλα αποθέματα εγχώριας κατασκευής πυραύλων cruise και βαλλιστικών πυραύλων, και πιο πρόσφατα στην απόκτηση βαρέων μαχητικών F-15EX, ιδανικών για επιχειρήσεις μεγάλου βεληνεκούς.
Όλες αυτές οι κινήσεις υπαγορεύονται από τις προκλήσεις που αναμένεται να θέσει η εμπλοκή με τις Ιρανικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Οι βαλλιστικές δυνατότητες του Ιράν τρομάζουν το Ισραήλ
Κυρίαρχο πρόβλημα σε περίπτωση νέας ανοιχτής σύρραξης με το Ιράν παραμένει η βαλλιστική ικανότητα κρούσης των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν.
Παρότι εδώ και καιρό θεωρείτο ικανή να επιφέρει καταστροφικά πλήγματα σε στόχους εντός του Ισραήλ, αποδείχθηκε ότι ανταποκρίνεται πλήρως στις προσδοκίες, παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκε περιορισμένα στις πρόσφατες συγκρούσεις.
Λιγότερο από μία εβδομάδα μετά την έναρξη των εχθροπραξιών, δυτικές πηγές —συμπεριλαμβανομένων Αμερικανών αξιωματούχων— έσπευσαν να επισημάνουν τις αυξανόμενες ελλείψεις σε πυραύλους εδάφους-αέρος για τα συστήματα αεράμυνας του Ισραήλ, ειδικά για το αντιβαλλιστικό σύστημα Arrow, αλλά και για τα David’s Sling και Barak 8.
Οι ανησυχίες εντάθηκαν όταν το Ιράν, στα τελικά στάδια της σύγκρουσης, άρχισε να εκτοξεύει βαλλιστικούς πυραύλους με πολλαπλές κεφαλές, οι οποίοι δημιουργούν σημαντικές νέες προκλήσεις και απαιτούν πολλαπλάσιους αναχαιτιστές για την εξουδετέρωσή τους.
Πεπερασμένοι και ελλιπείς οι αναχαιτιστές της ισραηλινής αεράμυνας
Οι ελλείψεις αναχαιτιστών στο Ισραήλ επιδεινώνονται από την εξάρτησή του από εγχώρια συστήματα αεράμυνας, τα οποία είναι μοναδικά και δεν μπορούν να αναπληρωθούν από στρατηγικούς εταίρους στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια περιόδων υψηλής έντασης.
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα αμερικανικά συστήματα κατά πυραύλων, όπως τα Patriot, THAAD και AEGIS, για τα οποία οι χειριστές μπορούν να δουν τα αποθέματά τους να ανανεώνονται άμεσα εις βάρος των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ ή άλλων πελατών. Έτσι, παρόλο που τα συστήματα THAAD του Αμερικανικού στρατού και τα AEGIS destroyers του Αμερικανικού Ναυτικού αναπτύχθηκαν για να ενισχύσουν την ισραηλινή αντιπυραυλική άμυνα, και τα συστήματα Patriot χρησιμοποιήθηκαν για την άμυνα έναντι ιρανικών επιθέσεων στη βάση Al Udeid στο Κατάρ, όλα μπορούν να ανεφοδιαστούν από παγκόσμια αποθέματα πυραύλων εδάφους-αέρος και από πολύ μεγαλύτερες γραμμές παραγωγής.
Αντίθετα, η αναπλήρωση των ισραηλινών αποθεμάτων παραμένει πολύ πιο δύσκολη.
Οι δυσκολίες του Ισραήλ να δημιουργήσει αποθέματα αντιβαλλιστικών πυραύλων και να ανανεώσει εξαντλημένες αποθήκες ενδέχεται να επιδεινωθούν σε περίπτωση μελλοντικών επιθέσεων σε εγκαταστάσεις παραγωγής αυτών των πυραύλων ή σε εκτοξευτές, όπως συνέβη σε πολλές αναφερόμενες επιτυχημένες επιχειρήσεις της λιβανικής παραστρατιωτικής οργάνωσης Hezbollah το 2024.
Δεδομένης της έκτασης της εξάρτησης του Ιράν από τους βαλλιστικούς πυραύλους για την άμυνά του, η ισραηλινή προσέγγιση της σχεδόν αποκλειστικής χρήσης εγχώριων συστημάτων έχει τεθεί υπό σοβαρή αμφισβήτηση.
Έχουν διατυπωθεί ισχυρά επιχειρήματα υπέρ της προμήθειας συστημάτων που χρησιμοποιούν κοινούς αναχαιτιστές με τις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ.
Σε προβληματισμό το Ισραήλ αλλά καταλήγει στο... αμερικανικό AEGIS
Αν και το σύστημα Patriot έχει επανειλημμένα επιδείξει σοβαρές αδυναμίες στο παρελθόν, ενώ το σύστημα THAAD έχει περιορισμούς στην ευελιξία του και χρησιμοποιείται σε πολύ μικρούς αριθμούς από τον Αμερικανικό στρατό, το σύστημα AEGIS Ashore φαίνεται να αποτελεί μια πολύ πιο ελκυστική εναλλακτική.
Παρότι το Ισραήλ επιδιώκει να προβάλει εαυτόν ως ηγέτη στις τεχνολογίες αντιπυραυλικής άμυνας —με σκοπό και την εξαγωγή των εγχώριων συστημάτων του σε αυξανόμενο αριθμό πελατών— η προμήθεια του αμερικανικού συστήματος μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη για την εθνική του ασφάλεια.
Το σύστημα AEGIS είναι σήμερα ενσωματωμένο σε περισσότερα από 110 αντιτορπιλικά και καταδρομικά παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων 74 Arleigh Burke Class destroyers του U.S. Navy, δύο Zumwalt Class destroyers και 9 Ticonderoga Class cruisers, καθώς και αρκετών ιαπωνικών και νοτιοκορεατικών αντιτορπιλικών που διαθέτουν συστήματα για βαλλιστική άμυνα.
Συγκριτικά, ο αμερικανικός στρατός διαθέτει μόλις επτά συστήματα THAAD, με ένα ακόμη να βρίσκεται σε υπηρεσία στο εξωτερικό.
To σύστημα αεράμυνας με τους πιο προηγμένους πυραύλους παγκοσμίως
Το AEGIS ενσωματώνει τους πυραύλους SM-3 και τους νεότερους SM-6, που θεωρούνται από τους πιο προηγμένους παγκοσμίως, και έχουν παρουσιάσει σαφώς πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα σε δοκιμές σε σύγκριση με τα Patriot και THAAD.
Μια επίγεια εκδοχή του συστήματος, το AEGIS Ashore, αναπτύχθηκε με το deckhouse, το ραντάρ AN/SPY-1 και το Mark 41 Vertical Launching System που φέρουν τα Arleigh Burke Class destroyers, επιτρέποντας σε χώρες χωρίς στόλους αντιτορπιλικών να διαθέτουν τους SM-3 και SM-6 για αντιπυραυλική άμυνα.
Παρότι στερείται της κινητικότητας των πλοίων, το επίγειο σύστημα μπορεί να είναι ιδανικό για το Ισραήλ λόγω του μικρού μεγέθους της επικράτειάς του και της απουσίας δυνατότητας να προβάλει ισχύ στη θάλασσα.
Με την προμήθεια του AEGIS Ashore, το Ισραήλ θα μπορούσε να αναπληρώνει τα αποθέματά του σε αντιβαλλιστικούς πυραύλους από τις Ηνωμένες Πολιτείες και πιθανόν και από την Ανατολική Ασία, εξασφαλίζοντας ένα πολύ πιο σταθερό απόθεμα για την αποφυγή εξάρτησης αποκλειστικά από συστήματα εγχώριας ανάπτυξης.
To Ισραήλ προσπαθεί να βρει λύσεις απέναντι στους πανίσχυρους... ιρανικούς Oreshnik
Ένα δευτερεύον, αλλά εξίσου σημαντικό όφελος από την ενδεχόμενη προμήθεια του συστήματος AEGIS Ashore είναι ότι οι ισραηλινές πυραυλικές άμυνες θα μπορέσουν να επωφεληθούν πιο άμεσα από νέες τεχνολογίες που αναπτύσσονται στις Ηνωμένες Πολιτείες για την αντιμετώπιση νέων ειδών πυραυλικών απειλών — με τα υπερηχητικά ολισθαίνοντα οχήματα (hypersonic glide vehicles) να αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Η απειλή που συνιστούν τα εν λόγω συστήματα υπογραμμίστηκε όταν το Σώμα των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το υπερηχητικό βαλλιστικό βλήμα πρώτης γενιάς Fattah για να πλήξει ισραηλινούς στόχους τις πρώτες πρωινές ώρες της 18ης Ιουνίου.
Αν και εκτιμάται ότι το Ιράν έχει διαμορφώσει μόνο ένα μικρό ποσοστό του οπλοστασίου του με πυραύλους Fattah και ότι περιόρισε τη χρήση τους σύμφωνα με τη συνολικά συγκρατημένη κλίμακα των εχθροπραξιών, ο αριθμός αυτών των πυραύλων αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται.
Υπάρχει επίσης υψηλή πιθανότητα ότι υπερηχητικές τεχνολογίες ολίσθησης θα ενσωματωθούν σε περισσότερους τύπους βαλλιστικών πυραύλων στο μέλλον — συμπεριλαμβανομένων πυραύλων ικανών να μεταφέρουν πολλαπλά glide vehicles, όπως ο νέος ρωσικός Oreshnik.
Παρόλο που τα ισραηλινά και τα αμερικανικά συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας, συμπεριλαμβανομένου του AEGIS Ashore, είναι απίθανο να ενσωματώσουν στο άμεσο μέλλον νέους αναχαιτιστές που να μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά επιθέσεις με υπερηχητικούς πυραύλους, σε περίπτωση που μια τέτοια κατηγορία αναχαιτιστών αναπτυχθεί, είναι πολύ πιθανό —με βάση την πολύ μεγαλύτερη κλίμακα έρευνας και ανάπτυξης που πραγματοποιείται στις Ηνωμένες Πολιτείες— να είναι αρχικά διαθέσιμη για τα αμερικανικά συστήματα.
Η προμήθεια του AEGIS Ashore θα μπορούσε επομένως να επιτρέψει στις Israel Defence Forces να επωφεληθούν από τις νέες αμερικανικές τεχνολογίες πυραυλικής άμυνας πιο γρήγορα και χωρίς δυσκολίες, αποφεύγοντας τις περίπλοκες διαπραγματεύσεις για μεταφορά τεχνογνωσίας.
Αυτό ενδέχεται να αποδειχθεί ιδιαίτερα κρίσιμο, υπό το πρίσμα των σοβαρών περιορισμών που παρουσίασαν πρόσφατα τα υφιστάμενα ισραηλινά συστήματα έναντι των ιρανικών επιθέσεων.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών