Ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Kenneth Rogoff, προειδοποιεί πως οι ΗΠΑ οδεύουν προς δημοσιονομική κατάρρευση με το χρέος να ξεπερνά το 120% του ΑΕΠ και τα επιτόκια να εκτοξεύονται. Μπορεί το δολάριο να επιβιώσει;
Οι Ηνωμένες Πολιτείες βαδίζουν σε τεντωμένο σχοινί, σύμφωνα με τον Kenneth Rogoff, πρώην Chief Economist του ΔΝΤ, καθώς η δημοσιονομική πολιτική έχει «εκτροχιαστεί» και το πολιτικό σύστημα μοιάζει ανίκανο ή απρόθυμο να αντιδράσει, μέχρι να ξεσπάσει μία πραγματική κρίση.
Όπως επισημαίνει ο Rogoff σε άρθρο του στους Financial Times, το έλλειμμα του προϋπολογισμού για το 2024 αγγίζει το σοκαριστικό 6,4% του ΑΕΠ, με προβλέψεις να το τοποθετούν πάνω από 7% καθ’ όλη τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Donald Trump — υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει νέος «μαύρος κύκνος» που θα τινάξει στον αέρα την οικονομία και θα διογκώσει περαιτέρω το ήδη εκρηκτικό χρέος των ΗΠΑ, που ξεπερνά το 120% του ΑΕΠ (σ.σ. 35 τρισ. δολ.).
«Το πιθανότερο είναι πως μέσα στην επόμενη πενταετία οι ΗΠΑ θα βιώσουν μια νέα κρίση χρέους» τονίζει ο Rogoff.
Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο του Trump, γνωστό ως One Big Beautiful Bill Act (Μεγάλο, Όμορφο Νομοσχέδιο), διατηρεί τις φοροαπαλλαγές της πρώτης του θητείας, όμως, σύμφωνα με το Congressional Budget Office, το νέο πακέτο θα προσθέσει άλλα 2,4 τρισ. δολάρια στο χρέος την επόμενη δεκαετία — ενώ περιλαμβάνει στρεβλωτικά μέτρα όπως απαλλαγές φόρου για φιλοδωρήματα, υπερωρίες και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.
Καμία ανοχή στη λιτότητα
Σύμφωνα με τον Rogoff, το βαθύτερο πρόβλημα είναι ψυχολογικό: οι ψηφοφόροι έχουν πλέον συνηθίσει στην ιδέα ότι δεν θα χρειαστεί να κάνουν ποτέ θυσίες.
Από την τελευταία φορά που ο Bill Clinton ισοσκέλισε τον προϋπολογισμό στα τέλη της δεκαετίας του ’90, τόσο οι Ρεπουμπλικάνοι όσο και οι Δημοκρατικοί συναγωνίζονται στο ποιος θα αυξήσει περισσότερο το έλλειμμα.
Κι όμως, οι εποχές έχουν αλλάξει: τα πραγματικά επιτόκια είναι σήμερα πολύ υψηλότερα από ό,τι τη δεκαετία του 2010.
Το δεκαετές ομόλογο του αμερικανικού δημοσίου, προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό, ξεπέρασε το 2%, τη στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό μεταξύ 2012 και 2021 ήταν σχεδόν μηδενικό.
Κατακερματισμός του δολαρίου, γεωπολιτικά ρίσκα και επερχόμενο σοκ
Ο Rogoff βλέπει επίσης σοβαρούς εξωτερικούς κινδύνους που επιδεινώνουν τη θέση των ΗΠΑ: Η Κίνα συνεχίζει να απεμπλέκεται από το δολάριο, η Ευρώπη επανεξοπλίζεται, τα κρυπτονομίσματα κερδίζουν έδαφος στην παγκόσμια υπόγεια οικονομία, οι εμπορικοί πόλεμοι του Trump, οι απειλές για φορολόγηση ξένων επενδύσεων και η υπονόμευση του κράτους δικαίου εντείνουν την αστάθεια.
«Η κυριαρχία του δολαρίου υπονομεύεται σταδιακά και η Αμερική ίσως να βιώσει έναν αργό αλλά βέβαιο εκτροχιασμό», προειδοποιεί ο Rogoff.
Ακόμα και αν δεν υπάρξει μια «εκρηκτική» κατάρρευση, η κυβέρνηση θα μπορούσε να ακολουθήσει το ιαπωνικό μοντέλο — την οικονομική καταστολή: συγκρατώντας τεχνητά τα επιτόκια, καταδικάζοντας όμως την οικονομία σε χρόνια στασιμότητα.
Το πιθανότερο όμως σενάριο, σύμφωνα με τον Rogoff, είναι ένα κύμα πληθωρισμού και η υπονόμευση της ανεξαρτησίας της Fed, με τον εκάστοτε πρόεδρο (είτε είναι ο Trump είτε όχι) να επιχειρεί να ελέγξει τη νομισματική πολιτική.
Ο μεγάλος επιταχυντής της επόμενης κρίσης
Ο Rogoff δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας: η δημοσιονομική δυσκαμψία, η πολιτική αδράνεια και η εκτίναξη του χρέους θα λειτουργήσουν ως ενισχυτής της επόμενης μεγάλης κρίσης.
Και όταν αυτή έρθει, οι ΗΠΑ και το δολάριο ενδέχεται να μην είναι πλέον οι αδιαμφισβήτητοι κυρίαρχοι του παγκόσμιου οικονομικού παιχνιδιού…
www.bankingnews.gr
Όπως επισημαίνει ο Rogoff σε άρθρο του στους Financial Times, το έλλειμμα του προϋπολογισμού για το 2024 αγγίζει το σοκαριστικό 6,4% του ΑΕΠ, με προβλέψεις να το τοποθετούν πάνω από 7% καθ’ όλη τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Donald Trump — υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει νέος «μαύρος κύκνος» που θα τινάξει στον αέρα την οικονομία και θα διογκώσει περαιτέρω το ήδη εκρηκτικό χρέος των ΗΠΑ, που ξεπερνά το 120% του ΑΕΠ (σ.σ. 35 τρισ. δολ.).
«Το πιθανότερο είναι πως μέσα στην επόμενη πενταετία οι ΗΠΑ θα βιώσουν μια νέα κρίση χρέους» τονίζει ο Rogoff.
Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο του Trump, γνωστό ως One Big Beautiful Bill Act (Μεγάλο, Όμορφο Νομοσχέδιο), διατηρεί τις φοροαπαλλαγές της πρώτης του θητείας, όμως, σύμφωνα με το Congressional Budget Office, το νέο πακέτο θα προσθέσει άλλα 2,4 τρισ. δολάρια στο χρέος την επόμενη δεκαετία — ενώ περιλαμβάνει στρεβλωτικά μέτρα όπως απαλλαγές φόρου για φιλοδωρήματα, υπερωρίες και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.
Καμία ανοχή στη λιτότητα
Σύμφωνα με τον Rogoff, το βαθύτερο πρόβλημα είναι ψυχολογικό: οι ψηφοφόροι έχουν πλέον συνηθίσει στην ιδέα ότι δεν θα χρειαστεί να κάνουν ποτέ θυσίες.
Από την τελευταία φορά που ο Bill Clinton ισοσκέλισε τον προϋπολογισμό στα τέλη της δεκαετίας του ’90, τόσο οι Ρεπουμπλικάνοι όσο και οι Δημοκρατικοί συναγωνίζονται στο ποιος θα αυξήσει περισσότερο το έλλειμμα.
Κι όμως, οι εποχές έχουν αλλάξει: τα πραγματικά επιτόκια είναι σήμερα πολύ υψηλότερα από ό,τι τη δεκαετία του 2010.
Το δεκαετές ομόλογο του αμερικανικού δημοσίου, προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό, ξεπέρασε το 2%, τη στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό μεταξύ 2012 και 2021 ήταν σχεδόν μηδενικό.
Κατακερματισμός του δολαρίου, γεωπολιτικά ρίσκα και επερχόμενο σοκ
Ο Rogoff βλέπει επίσης σοβαρούς εξωτερικούς κινδύνους που επιδεινώνουν τη θέση των ΗΠΑ: Η Κίνα συνεχίζει να απεμπλέκεται από το δολάριο, η Ευρώπη επανεξοπλίζεται, τα κρυπτονομίσματα κερδίζουν έδαφος στην παγκόσμια υπόγεια οικονομία, οι εμπορικοί πόλεμοι του Trump, οι απειλές για φορολόγηση ξένων επενδύσεων και η υπονόμευση του κράτους δικαίου εντείνουν την αστάθεια.
«Η κυριαρχία του δολαρίου υπονομεύεται σταδιακά και η Αμερική ίσως να βιώσει έναν αργό αλλά βέβαιο εκτροχιασμό», προειδοποιεί ο Rogoff.
Ακόμα και αν δεν υπάρξει μια «εκρηκτική» κατάρρευση, η κυβέρνηση θα μπορούσε να ακολουθήσει το ιαπωνικό μοντέλο — την οικονομική καταστολή: συγκρατώντας τεχνητά τα επιτόκια, καταδικάζοντας όμως την οικονομία σε χρόνια στασιμότητα.
Το πιθανότερο όμως σενάριο, σύμφωνα με τον Rogoff, είναι ένα κύμα πληθωρισμού και η υπονόμευση της ανεξαρτησίας της Fed, με τον εκάστοτε πρόεδρο (είτε είναι ο Trump είτε όχι) να επιχειρεί να ελέγξει τη νομισματική πολιτική.
Ο μεγάλος επιταχυντής της επόμενης κρίσης
Ο Rogoff δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας: η δημοσιονομική δυσκαμψία, η πολιτική αδράνεια και η εκτίναξη του χρέους θα λειτουργήσουν ως ενισχυτής της επόμενης μεγάλης κρίσης.
Και όταν αυτή έρθει, οι ΗΠΑ και το δολάριο ενδέχεται να μην είναι πλέον οι αδιαμφισβήτητοι κυρίαρχοι του παγκόσμιου οικονομικού παιχνιδιού…
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών