Ανατροπή στην αρχαιολογία
Σχεδόν έναν αιώνα μετά την ανακάλυψή τους, αρχαιολογικά ευρήματα από τη συριακή πόληHama αποκάλυψαν επιτέλους τη λειτουργία τους: ήταν παιδικές κουδουνίστρες.
Η αποκάλυψη αυτή προήλθε από τη μεθοδική έρευνα της αρχαιολόγου Mette Marie Hald από το Εθνικό Μουσείο της Δανίας και της ομάδας της, οι οποίοι κατάφεραν να αποκρυπτογραφήσουν το μυστήριο που ταλάνιζε τους αρχαιολόγους εδώ και δεκαετίες.
Το παζλ της Χάμα
Τη δεκαετία του 1930, ο Δανός αρχαιολόγος Χάραλντ Ίνγκχολτ ξεκίνησε ανασκαφές στην ιστορική πόλη Hama της Συρίας. Ανάμεσα στα πολυάριθμα ευρήματα, εντόπισε μερικά ιδιόμορφα αντικείμενα που τότε δεν μπόρεσε να εξηγήσει. Είχαν σχήμα κρεμμυδιού, έναν μακρύ, στενό λαιμό και σφαιρικό σώμα διακοσμημένο με γεωμετρικά μοτίβα από ώχρα. Το μέγεθός τους κυμαινόταν μόλις από τέσσερα έως έξι εκατοστά.
Ο Ίνγκχολτ υπέθεσε αρχικά ότι πρόκειται για αγγεία ή τελετουργικά δοχεία, αλλά οι υποθέσεις του αποδείχθηκαν αδύναμες: ούτε υγρό μπορούσε να χυθεί, ούτε θυμίαμα να καεί στο εσωτερικό. Ο ίδιος παραδέχτηκε την αδυναμία ερμηνείας και άφησε το ερώτημα ανοιχτό για τις επόμενες γενιές.
Η αποκάλυψη των παιχνιδιών
Η Mette Hald εντόπισε την ομοιότητα των αντικειμένων της Hama με άλλα, ήδη αναγνωρισμένα ως παιδικά παιχνίδια, που εκτίθενται στο Μουσείο της Δαμασκού. Η υπόθεσή της ήταν τολμηρή: μήπως πρόκειται για κουδουνίστρες;
Η επιβεβαίωση ήρθε μέσα από αναλύσεις: ορισμένα από τα αντικείμενα διατηρούσαν ακόμα μικρές πέτρες στο εσωτερικό τους, πιθανώς τοποθετημένες εκεί πριν το ψήσιμο του πήλινου αγγείου.
Ο ήχος που παρήγαν δεν ήταν δυσάρεστος, αλλά μάλλον κατάλληλος για τα αυτιά των νηπίων.
Η χρονολόγηση των αντικειμένων τοποθετεί την κατασκευή τους μεταξύ 2500 και 2000 π.Χ., και προέρχονται από πυκνοκατοικημένες περιοχές, πιθανώς συνοικίες με πολλές οικογένειες.
«Συχνά παραβλέπουμε τον κόσμο της παιδικής ηλικίας στην αρχαιότητα, όμως μπορεί να μας αποκαλύψει πολλά για την κοινωνία της εποχής», δήλωσε η Χαλντ.
Αρχαιολογικά αινίγματα χωρίς λύση;
Η ιστορία των κουδουνιστρών της Hama είναι ένα μόνο παράδειγμα των μυστηρίων που συνεχίζουν να απασχολούν την επιστήμη.
Στην Αγγλία, κοντά στο χωριό Νόρτον Ντίσνεϋ, ανακαλύφθηκε πρόσφατα ένα μικρό μεταλλικό δωδεκάεδρο ρωμαϊκής περιόδου.
Κατασκευασμένο από κράμα χαλκού, με συμμετρικές τρύπες σε κάθε πλευρά, παραμένει άγνωστης χρήσης: παιχνίδι, εργαλείο, μαντικό όργανο ή γεωργικό ημερολόγιο;
Οι ερμηνείες είναι πολλές, αλλά καμία απόλυτα πειστική.
Παρόμοιας φύσεως ερωτήματα εγείρονται και από τα «μουσικά» ευρήματα των Αζτέκων στο Τλατελόλκο. Πήλινες σφυρίχτρες με σχήμα κρανίου, εντοπισμένες δίπλα σε θυσιασμένα σώματα, πιθανώς χρησιμοποιούνταν σε αιματηρές τελετές. Πρόσφατες δοκιμές αποκάλυψαν ότι ο ήχος τους προκαλεί ενστικτώδη φόβο, κάτι που ίσως εξηγεί τον ρόλο τους στη μυστηριακή κουλτούρα των Αζτέκων.
Το μήνυμα των μικρών πραγμάτων
Η ιστορία της Hama αποδεικνύει ότι ακόμη και τα πιο ασήμαντα αντικείμενα —μια κουδουνίστρα, μια σφυρίχτρα ή ένα πολύεδρο— μπορούν να κρύβουν βαθιά πολιτισμικά νοήματα. Με λίγη επιμονή, φαντασία και επιστημονική ακρίβεια, οι αρχαιολόγοι κατορθώνουν να «ακούσουν» τι έχουν να πουν αυτά τα ξεχασμένα αντικείμενα για τους ανθρώπους που τα χρησιμοποίησαν — και τα παιδιά που έπαιξαν με αυτά.
www.bankingnews.gr
Η αποκάλυψη αυτή προήλθε από τη μεθοδική έρευνα της αρχαιολόγου Mette Marie Hald από το Εθνικό Μουσείο της Δανίας και της ομάδας της, οι οποίοι κατάφεραν να αποκρυπτογραφήσουν το μυστήριο που ταλάνιζε τους αρχαιολόγους εδώ και δεκαετίες.
Το παζλ της Χάμα
Τη δεκαετία του 1930, ο Δανός αρχαιολόγος Χάραλντ Ίνγκχολτ ξεκίνησε ανασκαφές στην ιστορική πόλη Hama της Συρίας. Ανάμεσα στα πολυάριθμα ευρήματα, εντόπισε μερικά ιδιόμορφα αντικείμενα που τότε δεν μπόρεσε να εξηγήσει. Είχαν σχήμα κρεμμυδιού, έναν μακρύ, στενό λαιμό και σφαιρικό σώμα διακοσμημένο με γεωμετρικά μοτίβα από ώχρα. Το μέγεθός τους κυμαινόταν μόλις από τέσσερα έως έξι εκατοστά.
Ο Ίνγκχολτ υπέθεσε αρχικά ότι πρόκειται για αγγεία ή τελετουργικά δοχεία, αλλά οι υποθέσεις του αποδείχθηκαν αδύναμες: ούτε υγρό μπορούσε να χυθεί, ούτε θυμίαμα να καεί στο εσωτερικό. Ο ίδιος παραδέχτηκε την αδυναμία ερμηνείας και άφησε το ερώτημα ανοιχτό για τις επόμενες γενιές.
Η αποκάλυψη των παιχνιδιών
Η Mette Hald εντόπισε την ομοιότητα των αντικειμένων της Hama με άλλα, ήδη αναγνωρισμένα ως παιδικά παιχνίδια, που εκτίθενται στο Μουσείο της Δαμασκού. Η υπόθεσή της ήταν τολμηρή: μήπως πρόκειται για κουδουνίστρες;
Η επιβεβαίωση ήρθε μέσα από αναλύσεις: ορισμένα από τα αντικείμενα διατηρούσαν ακόμα μικρές πέτρες στο εσωτερικό τους, πιθανώς τοποθετημένες εκεί πριν το ψήσιμο του πήλινου αγγείου.
Ο ήχος που παρήγαν δεν ήταν δυσάρεστος, αλλά μάλλον κατάλληλος για τα αυτιά των νηπίων.
Η χρονολόγηση των αντικειμένων τοποθετεί την κατασκευή τους μεταξύ 2500 και 2000 π.Χ., και προέρχονται από πυκνοκατοικημένες περιοχές, πιθανώς συνοικίες με πολλές οικογένειες.
«Συχνά παραβλέπουμε τον κόσμο της παιδικής ηλικίας στην αρχαιότητα, όμως μπορεί να μας αποκαλύψει πολλά για την κοινωνία της εποχής», δήλωσε η Χαλντ.
Αρχαιολογικά αινίγματα χωρίς λύση;
Η ιστορία των κουδουνιστρών της Hama είναι ένα μόνο παράδειγμα των μυστηρίων που συνεχίζουν να απασχολούν την επιστήμη.
Στην Αγγλία, κοντά στο χωριό Νόρτον Ντίσνεϋ, ανακαλύφθηκε πρόσφατα ένα μικρό μεταλλικό δωδεκάεδρο ρωμαϊκής περιόδου.
Κατασκευασμένο από κράμα χαλκού, με συμμετρικές τρύπες σε κάθε πλευρά, παραμένει άγνωστης χρήσης: παιχνίδι, εργαλείο, μαντικό όργανο ή γεωργικό ημερολόγιο;
Οι ερμηνείες είναι πολλές, αλλά καμία απόλυτα πειστική.
Παρόμοιας φύσεως ερωτήματα εγείρονται και από τα «μουσικά» ευρήματα των Αζτέκων στο Τλατελόλκο. Πήλινες σφυρίχτρες με σχήμα κρανίου, εντοπισμένες δίπλα σε θυσιασμένα σώματα, πιθανώς χρησιμοποιούνταν σε αιματηρές τελετές. Πρόσφατες δοκιμές αποκάλυψαν ότι ο ήχος τους προκαλεί ενστικτώδη φόβο, κάτι που ίσως εξηγεί τον ρόλο τους στη μυστηριακή κουλτούρα των Αζτέκων.
Το μήνυμα των μικρών πραγμάτων
Η ιστορία της Hama αποδεικνύει ότι ακόμη και τα πιο ασήμαντα αντικείμενα —μια κουδουνίστρα, μια σφυρίχτρα ή ένα πολύεδρο— μπορούν να κρύβουν βαθιά πολιτισμικά νοήματα. Με λίγη επιμονή, φαντασία και επιστημονική ακρίβεια, οι αρχαιολόγοι κατορθώνουν να «ακούσουν» τι έχουν να πουν αυτά τα ξεχασμένα αντικείμενα για τους ανθρώπους που τα χρησιμοποίησαν — και τα παιδιά που έπαιξαν με αυτά.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών